Praca z .NET

ServBay dostarcza programistom .NET na macOS wydajne i intuicyjne środowisko do pracy. Dzięki systemowi zarządzania pakietami ServBay możesz z łatwością instalować, zarządzać oraz uruchamiać wiele wersji .NET SDK — zarówno nowoczesnego .NET (czyli .NET Core i nowszych), jak i klasycznej platformy Mono, aby sprostać wymaganiom różnych projektów.

Przegląd

Historia platformy .NET i wsparcie na macOS

.NET to wszechstronna platforma deweloperska stworzona przez Microsoft. Zrozumienie jej historii i ewolucji wersji jest kluczowe dla pracy na macOS:

1. .NET Framework (pierwotna wersja): Premiera .NET Framework miała miejsce w 2002 roku jako flagowy produkt Microsoftu, lecz był on przeznaczony głównie dla systemów Windows. Obejmuje on Common Language Runtime (CLR) oraz szeroką bazę klas (FCL). Uruchomienie aplikacji .NET Framework bezpośrednio na macOS jest zazwyczaj niemożliwe.

2. Mono (prekursor multiplatformowości): Aby umożliwić działanie aplikacji .NET na innych systemach (np. Linux, macOS), społeczność (inicjatywa Ximian, następnie zarządzana przez Novell, Xamarin oraz Microsoft) stworzyła Mono. Mono to otwartoźródłowa, wieloplatformowa implementacja .NET Framework. Dzięki niej można tworzyć i uruchamiać aplikacje .NET Framework, zwłaszcza te napisane w C#, na macOS i Linuksie. Warto rozważyć Mono, jeśli musisz uruchomić starsze aplikacje .NET Framework lub biblioteki na macOS — ta technologia wciąż pozostaje użyteczna.

3. .NET Core / .NET 5+ (nowoczesny standard wieloplatformowy): Microsoft zaprojektował .NET Core od zera, stawiając na nowoczesność, wysoką wydajność, otwartość i pełną multiplatformowość (Windows, macOS, Linux). Po wersji .NET Core 3.1, nazwę przekonwertowano na .NET (od wersji 5; pominięto 4, by nie mylić z .NET Framework 4.x). Gdy obecnie mówimy o .NET SDK, zazwyczaj mamy na myśli właśnie ten nowoczesny, multiplatformowy runtime (.NET 5, 6, 7, 8, 9, 10 itd.). To polecana opcja dla każdego nowego projektu — również na macOS.

Obsługa .NET w ServBay

ServBay rozumie tę ewolucję .NET oraz zróżnicowane potrzeby programistów, dlatego zapewnia:

• Nowoczesne pakiety .NET SDK: Różne wersje .NET (Core), np. .NET SDK od 2.0 do 10.0, pozwalając korzystać z najnowszych możliwości C#, F# oraz ASP.NET Core w środowiskach wieloplatformowych.
• Pakiety Mono: Oferuje środowisko uruchomieniowe Mono (np. Mono 6), by wspierać starsze projekty lub biblioteki bazujące na .NET Framework, które wymagają uruchamiania na macOS, włącznie z ograniczonym wsparciem dla starszych wersji ASP.NET (Web Forms, System.Web MVC).
• Instalacje równoległe: Możesz mieć równocześnie wiele wersji .NET SDK i Mono.
• Kontrola wersji na poziomie projektu: Dzięki plikowi .servbay.config określisz docelową wersję nowoczesnego .NET SDK dla każdego projektu oddzielnie.
• Łatwe zarządzanie: Przejrzysty interfejs graficzny ServBay pozwala wygodnie przeglądać, instalować i usuwać wybrane wersje SDK i Mono.

Dostęp do pakietów .NET

1. Otwórz aplikację ServBay.
2. W lewym panelu nawigacyjnym kliknij Pakiety (Packages).
3. Na stronie Pakiety przewiń w dół lub w bocznej liście wybierz Languages -> .NET.
4. Po prawej stronie pojawi się lista dostępnych SDK .NET i pakietów Mono.

Instalacja .NET SDK

Lista pakietów jasno pokazuje status każdej wersji .NET SDK:

• Nazwa pakietu: Nazwa, np. .NET SDK 8.0 lub Mono 6.
• Wersja: Szczegółowy numer wersji danego pakietu.
• Status: Wyświetla Zainstalowany (Installed) lub Nie zainstalowany (Not Installed).
• Sterowanie: Przycisk akcji do instalacji lub usunięcia.

Aby zainstalować jeszcze nieobecną wersję .NET SDK (np. .NET SDK 10.0):

1. Znajdź odpowiednią wersję na liście.
2. Upewnij się, że jej status to Nie zainstalowany.
3. Kliknij ikonę pobierania/instalacji (Download/Install) po prawej stronie (najczęściej to strzałka w dół).
4. ServBay pobierze i zainstaluje wybrane SDK. Czas trwania zależy od szybkości połączenia internetowego i rozmiaru pakietu.
5. Po udanej instalacji status zmieni się na Zainstalowany, a przycisk będzie przedstawiał ikonę usunięcia (Uninstall) (kosz).

Zarządzanie zainstalowanymi SDK

• Przegląd wersji: Status Zainstalowany na liście jasno pokazuje, które wersje .NET SDK i Mono są obecnie dostępne w Twoim środowisku.
• Deinstalacja SDK: Jeśli któraś wersja SDK nie jest Ci już potrzebna, kliknij ikonę usunięcia (Uninstall) (kosz) obok danej pozycji i potwierdź czynność, aby usunąć ją z systemu.

Korzystanie z zainstalowanego .NET SDK

Po instalacji ServBay zwykle dodaje narzędzie wiersza poleceń dotnet do zmiennej środowiskowej PATH (gdy środowisko ServBay jest aktywne). Dzięki temu możesz używać polecenia dotnet bezpośrednio w Terminalu na macOS.

Przykładowe polecenia:

1. Wyświetlenie dostępnych wersji SDK: Otwórz Terminal i wpisz:

   dotnet --list-sdks

   To pokazuje wszystkie wersje .NET SDK zainstalowane i zarządzane przez ServBay oraz ich ścieżki.

2. Sprawdzenie aktywnej wersji SDK (zwykle najnowsza lub globalnie skonfigurowana):

   dotnet --version

3. Tworzenie nowej aplikacji konsolowej (domyślne SDK):

   # Utwórz katalog projektu MyConsoleApp
   mkdir MyConsoleApp
   cd MyConsoleApp
   
   # Utwórz nowy projekt konsolowy za pomocą domyślnego SDK
   dotnet new console

4. Uruchomienie aplikacji:

   dotnet run

5. Korzystanie z określonej wersji SDK (jeśli wymagane): Gdy projekt wymaga konkretnej wersji SDK, możesz określić ją w pliku global.json. W katalogu głównym projektu utwórz plik o takiej zawartości:

   {
     "sdk": {
       "version": "8.0.408" // Wpisz wersję SDK, którą masz zainstalowaną i która jest wymagana przez projekt
     }
   }

   W tym katalogu polecenia dotnet będą domyślnie korzystały z wersji wskazanej w global.json.

Wsparcie dla Mono

Oprócz standardowego .NET SDK, ServBay pozwala także zainstalować Mono – otwartą, wieloplatformową implementację .NET Framework. Sięgnij po Mono, gdy musisz uruchomić lub rozwijać aplikacje zależne od określonych funkcji .NET Framework. Instalacja i usuwanie Mono działa identycznie jak w przypadku SDK .NET.

Mono szczególnie przydaje się do uruchamiania programów skompilowanych dla .NET Framework (.exe) lub korzystania z narzędzi, które wymagają środowiska Mono, a także do uruchamiania starszych aplikacji ASP.NET.

1. Sprawdzenie wersji Mono:

   mono --version

2. Uruchomienie pliku wykonywalnego .NET Framework: Załóżmy, że masz program LegacyApp.exe skompilowany dla .NET Framework:

   mono LegacyApp.exe

3. Uruchamianie starszych aplikacji ASP.NET (ograniczone wsparcie): Mono dostarcza prosty serwer WWW o nazwie xsp, który w środowisku developerskim pozwala uruchamiać stare projekty ASP.NET Web Forms lub System.Web MVC. Możliwa jest także integracja przez Nginx + FastCGI lub Apache + mod_mono.

   Ważne informacje:

   • Ta metoda gwarantuje ograniczoną kompatybilność ze starszym ASP.NET Framework – nie wszystkie aplikacje będą działać bezproblemowo, szczególnie te zależne od specyficznych rozwiązań Windows.
   • Wydajność jest zwykle niższa niż pod Windows/IIS.
   • Nie zaleca się dla nowych projektów. Nowoczesny rozwój aplikacji webowych powinien bazować na ASP.NET Core.
   • ServBay udostępnia kompletną dokumentację: Jak uruchomić witrynę ASP.NET Framework 4.x na macOS.

   Gdy zachodzi potrzeba uruchomienia takiego środowiska (np. do testów czy utrzymania), przykładowa procedura wyglądać może tak (w zależności od aplikacji i konfiguracji):

   # Przykład: uruchomienie serwera xsp w określonym katalogu
   # cd /Applications/ServBay/www/your_legacy_aspnet_app
   # xsp4 --port 8080 # (xsp4 obsługuje .NET 4.x)

Integracja z serwerami WWW (ASP.NET Core)

Korzystając z .NET SDK zainstalowanego przez ServBay, możesz rozwijać aplikacje webowe oparte na ASP.NET Core. Podczas wdrażania aplikacji webowych możesz posiłkować się wbudowanymi serwerami WWW ServBay, takimi jak Nginx, Caddy czy Apache:

1. Opublikuj aplikację ASP.NET Core, korzystając z polecenia dotnet publish.
2. Dodaj nową witrynę (Website) w ServBay.
3. Skonfiguruj tę witrynę jako reverse proxy, by przekierowywała żądania HTTP do działającej aplikacji ASP.NET Core nasłuchującej na porcie Kestrel (np. http://localhost:5000). Sposób konfiguracji reverse proxy zależy od wybranego serwera WWW (Nginx, Caddy, Apache).

Szczegółowe instrukcje znajdziesz w dokumentacji ServBay dla dodawania witryn i konfiguracji reverse proxy.

Podsumowanie

ServBay znacząco upraszcza budowanie i zarządzanie środowiskami .NET na macOS. Dzięki przyjaznemu interfejsowi programista może w prosty sposób instalować, przełączać i usuwać różne wersje .NET SDK oraz Mono, koncentrując się na rozwoju i testowaniu aplikacji C#, F# oraz ASP.NET Core.