Tự động đăng ký và quản lý chứng chỉ SSL trong ServBay với Let's Encrypt

Mô phỏng môi trường sản xuất trong quá trình phát triển web hiện đại là vô cùng quan trọng, bao gồm cả việc sử dụng HTTPS. ServBay đã tích hợp hỗ trợ giao thức ACME (Automated Certificate Management Environment), cho phép bạn dễ dàng tự động đăng ký, cài đặt và quản lý chứng chỉ SSL/TLS miễn phí từ các tổ chức chứng thực số như Let's Encrypt. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách sử dụng Let's Encrypt để phát hành chứng chỉ trong ServBay và áp dụng cho trang web phát triển cục bộ của bạn.

Những lợi ích khi dùng chứng chỉ Let's Encrypt gồm: miễn phí, tự động, được tin cậy rộng rãi, hỗ trợ kiểm thử các tính năng như HTTPS, Service Workers, HSTS trên trang web của bạn.

Điều kiện cần có

Trước khi bắt đầu đăng ký chứng chỉ Let's Encrypt, hãy đảm bảo bạn có đủ các điều kiện sau:

1. Có một tên miền công khai: Bạn cần sở hữu một tên miền đã đăng ký và có thể sử dụng (ví dụ: servbay.demo hoặc yourdomain.com). Let's Encrypt không cấp chứng chỉ cho địa chỉ IP cục bộ hoặc tên miền không công khai như .local.
2. Quản lý được bản ghi DNS của tên miền: ServBay sử dụng xác thực quyền sở hữu tên miền thông qua API DNS. Bạn phải truy cập được trang quản trị của nơi đăng ký tên miền hoặc nhà cung cấp dịch vụ DNS (như Cloudflare, GoDaddy, AWS Route 53...) và có thể tạo API key dùng cho thao tác tự động.
3. Lấy API key DNS: Tạo API key hoặc token phù hợp theo yêu cầu của nhà cung cấp DNS. Mỗi dịch vụ sẽ có hướng dẫn lấy API key khác nhau. Thường bạn cần tạo một API key có quyền thay đổi bản ghi DNS. Tham khảo trang DNS API WIKI của acme.sh để tìm hiểu thêm về nhà cung cấp cũng như tên biến môi trường và cách lấy API key.

Các bước đăng ký

Làm theo các bước sau để đăng ký chứng chỉ SSL từ Let's Encrypt trong ServBay:

1. Mở Bảng điều khiển quản lý ServBay: Sau khi chạy ứng dụng ServBay, click vào biểu tượng trên thanh menu, chọn "Bảng điều khiển" (Manager Panel) để mở giao diện web quản trị.

2. Truy cập Quản lý chứng chỉ SSL: Trong menu bên của Bảng điều khiển ServBay, tìm và nhấn vào mục Chứng chỉ SSL (SSL Certificates).

3. Bắt đầu đăng ký chứng chỉ mới: Ở góc trên bên phải trang danh sách chứng chỉ SSL, nhấp vào nút tròn “+” để mở cửa sổ cấu hình đăng ký chứng chỉ.

4. Điền thông tin chứng chỉ: Trong cửa sổ “Đăng ký chứng chỉ” (Request Certificate) bật lên, hãy nhập các thông tin như sau:

   • Common Name (Tên thông dụng): Nhập một tên để nhận diện chứng chỉ này, giúp dễ quản lý, ví dụ: servbay-demo-cert hoặc mydomain-wildcard-cert.
   • Usage Purpose (Mục đích sử dụng): Chọn TLS/SSL.
   • Request Method (Phương thức đăng ký): Chọn ACME.
   • Issuer (Tổ chức cấp): Chọn Let's Encrypt.
   • DNS API Provider (Nhà cung cấp DNS API): Chọn nhà cung cấp tên miền hoặc dịch vụ DNS của bạn từ danh sách (ví dụ: cloudflare là Cloudflare, godaddy là GoDaddy).
   • Algorithm (Thuật toán): Khuyến nghị chọn ECC (Elliptic Curve Cryptography) với độ dài khóa 384. So với chứng chỉ RSA truyền thống, ECC có độ dài khóa ngắn hơn, hiệu suất tốt và an toàn hơn.
   • E-Mail Address (Địa chỉ email): Nhập email hợp lệ của bạn. Let's Encrypt sẽ dùng email này để gửi thông báo quan trọng như sắp hết hạn hoặc lỗi gia hạn chứng chỉ.
   • DNS API Tokens (Token DNS API): Nhập API key hoặc token mà nhà cung cấp DNS yêu cầu. Thường dữ liệu này sẽ truyền dưới dạng biến môi trường cho công cụ ACME phía sau. Xem kỹ tài liệu của nhà cung cấp DNS hoặc WIKI DNS API của acme.sh để lấy đúng tên biến và giá trị. Lưu ý: không thêm từ export trước API key. Ví dụ với Cloudflare, bạn sẽ nhập CF_Key=sdfsdfsdffgfdg\nCF_Email=xxxx@example.com (chú ý dùng \n để phân biệt các biến môi trường khác nhau).
   • Domain (Tên miền): Nhập tên miền bạn muốn đăng ký chứng chỉ. Nếu cấp chứng chỉ cho nhiều tên miền hoặc cho wildcard (ví dụ: *.servbay.demo), hãy ngăn cách bằng dấu phẩy , (ví dụ: servbay.demo, www.servbay.demo, *.servbay.demo). Lưu ý chứng chỉ wildcard bắt buộc phải xác thực bằng API DNS.

   Lưu ý: Ví dụ “Common Name” trong ảnh là “Test”, khi sử dụng thực tế bạn nên đặt tên mô tả rõ ràng hơn.

5. Gửi yêu cầu: Sau khi điền đầy đủ và chính xác thông tin, nhấn nút “Request” (Đăng ký) ở cuối cửa sổ.

6. Chờ hoàn tất: ServBay sẽ tự động chạy ACME client ở nền, sử dụng thông tin DNS API bạn cung cấp để xác thực quyền sở hữu tên miền và đăng ký chứng chỉ từ Let's Encrypt. Quá trình này có thể mất vài phút, tùy vào tốc độ cập nhật DNS và phản hồi từ Let's Encrypt. Sau khi xong, chứng chỉ sẽ xuất hiện trong danh sách chứng chỉ SSL của bạn.

Sử dụng chứng chỉ

Khi đã đăng ký thành công và chứng chỉ xuất hiện trong danh sách, bạn có thể áp dụng cho trang web cục bộ như sau:

1. Đi đến cấu hình trang web: Trong menu bên của Bảng điều khiển, chọn Trang web (Websites).
2. Chỉnh sửa cấu hình trang web: Tìm trang web bạn muốn áp dụng chứng chỉ, click vào nút chỉnh sửa (phổ biến là biểu tượng bút chì).
3. Cấu hình HTTPS/SSL: Trong trang cấu hình, tìm tùy chọn liên quan tới SSL/HTTPS. Thường sẽ có lựa chọn nguồn chứng chỉ.
4. Chọn chứng chỉ ACME: Tại mục nguồn chứng chỉ, chọn ACME. Sau đó, chọn chứng chỉ vừa đăng ký (theo Common Name bạn đặt) trong menu thả xuống ở cạnh phải.
5. Lưu cấu hình: Nhấn lưu để áp dụng thay đổi. ServBay sẽ tải lại cấu hình website, chứng chỉ SSL mới sẽ có hiệu lực. Bạn có thể truy cập trang web cục bộ của mình bằng HTTPS.

Ảnh minh họa giao diện chọn chứng chỉ ACME trong cấu hình website.

Gia hạn chứng chỉ

Chứng chỉ Let's Encrypt có hạn sử dụng 90 ngày. ServBay đã tích hợp chức năng tự động gia hạn. Khi chứng chỉ ACME sắp hết hạn (thường là trong vòng 30 ngày), ServBay sẽ tự động dùng thông tin cấu hình hiện tại để gia hạn. Bạn không cần thao tác gì thêm, chỉ cần đảm bảo API key DNS còn hiệu lực. Nếu có vấn đề khi gia hạn, Let's Encrypt sẽ gửi thông báo qua email bạn đã đăng ký.

Giới thiệu về giao thức ACME và xác thực DNS API

• Giao thức ACME: ACME là tiêu chuẩn mở dùng để tự động xác thực tên miền và phát hành chứng chỉ. Let's Encrypt cùng các tổ chức cấp chứng chỉ số khác dùng ACME để giao tiếp với phần mềm client (như client ACME tích hợp sẵn trong ServBay), đảm bảo tự động hóa quy trình đăng ký và quản lý chứng chỉ.
• Xác thực DNS API: Đây là phương thức xác thực quyền sở hữu tên miền dựa trên giao thức ACME. Client sẽ tạo một bản ghi TXT đặc biệt trong DNS của tên miền, server CA sẽ kiểm tra bản ghi này để xác minh quyền sở hữu. Xác thực DNS API rất phù hợp với các trường hợp sau:
  • Đăng ký chứng chỉ wildcard (ví dụ: *.servbay.demo).
  • Trường hợp ServBay cục bộ không truy cập internet công cộng (như trong mạng LAN, hoặc bị nhà mạng chặn cổng 80/443).

Chọn thuật toán chứng chỉ: ECC và RSA

Khi đăng ký chứng chỉ, ServBay cho phép chọn thuật toán ECC hoặc RSA.

• RSA: Thuật toán mã hóa công khai truyền thống, hỗ trợ trên hầu hết trình duyệt và client hiện có. Các độ dài khóa phổ biến là 2048 và 4096 bit.
• ECC: Thuật toán dựa trên đường cong elliptic. Với cùng mức bảo mật, chìa khóa ECC ngắn hơn nhiều (ECC 256 bit tương đương RSA 3072 bit), giúp TLS handshake nhanh hơn, giảm tải cho server và client. Hầu hết trình duyệt hiện đại và hệ điều hành đều hỗ trợ ECC.

Khuyến nghị: Khi đăng ký mới, nên chọn thuật toán ECC với độ dài 384 bit để đạt hiệu suất và bảo mật tối ưu. Nếu cần mức tương thích rất cao (hỗ trợ thiết bị, phần mềm rất cũ), có thể xem xét dùng RSA.

Lưu ý

• Thời gian cập nhật DNS: Sau khi gửi yêu cầu, việc cập nhật bản ghi TXT DNS có thể mất từ vài phút đến vài giờ trên toàn thế giới. Nếu bị lỗi ngay lập tức, hãy thử lại sau một lát.
• Bảo mật API key: API key DNS của bạn có quyền thay đổi bản ghi DNS, hãy bảo mật tuyệt đối và không để lộ cho người khác.
• Giới hạn tần suất của Let's Encrypt: Let's Encrypt áp dụng giới hạn tần suất đăng ký chứng chỉ. Nếu bạn đăng ký/gia hạn quá nhiều lần cho cùng một tên miền trong thời gian ngắn, sẽ gặp giới hạn này. Tuy nhiên, sử dụng ServBay gia hạn tự động thông thường sẽ không gặp vấn đề này.

Câu hỏi thường gặp (FAQ)

• Hỏi: Tên miền của tôi trỏ về IP cục bộ, tôi có thể dùng chứng chỉ Let's Encrypt không?
  • Trả lời: Có thể, miễn là bạn sử dụng xác thực DNS API. Let's Encrypt chỉ xác minh quyền kiểm soát DNS, không kiểm tra tên miền trỏ tới đâu.
• Hỏi: Nếu đăng ký chứng chỉ thất bại thì phải làm gì?
  • Trả lời: Kiểm tra lại thông tin API key DNS đã nhập chính xác chưa và đã có đủ quyền (quản trị DNS record) chưa. Đảm bảo chọn đúng nhà cung cấp DNS API. Đôi khi lý do là bản ghi DNS chưa cập nhật xong, nên đợi thêm vài phút rồi thử lại. Xem nhật ký ServBay có thể biết nguyên nhân cụ thể.
• Hỏi: ServBay sẽ tự động gia hạn trước bao lâu?
  • Trả lời: Thông thường, ServBay tự động gia hạn trong vòng 30 ngày trước khi chứng chỉ hết hạn.
• Hỏi: Có thể dùng Let's Encrypt cho tên miền .local trên môi trường phát triển cục bộ không?
  • Trả lời: Không. Let's Encrypt chỉ cấp chứng chỉ cho tên miền đã đăng ký công khai. Với .local hay địa chỉ IP cục bộ, bạn có thể dùng chức năng ServBay User CA hoặc ServBay Public CA để tạo chứng chỉ tự ký hoặc CA giả lập phục vụ kiểm thử.
• Hỏi: Nếu nhà cung cấp DNS của tôi không có trong danh sách ServBay?
  • Trả lời: ACME client của ServBay hỗ trợ phần lớn nhà cung cấp DNS phổ biến. Nếu nhà cung cấp quá nhỏ, có thể phải tự cấu hình thủ công. Kiểm tra WIKI DNS API của acme.sh xem có hỗ trợ không và cách cấu hình cụ thể. Nếu không có trong giao diện ServBay, hãy liên hệ bộ phận hỗ trợ ServBay.

Tổng kết

Thông qua tích hợp giao thức ACME, ServBay giúp đơn giản hóa quá trình lấy và quản lý chứng chỉ SSL Let's Encrypt trong môi trường phát triển cục bộ. Sử dụng xác thực DNS API, bạn dễ dàng đăng ký chứng chỉ miễn phí, tự động gia hạn cho tên miền công khai (bao gồm cả wildcard), từ đó mô phỏng chuẩn xác môi trường sản xuất với HTTPS, nâng cao hiệu quả và độ chính xác khi phát triển và kiểm thử. Làm theo các hướng dẫn trên, bạn sẽ nhanh chóng kích hoạt bảo mật kết nối cho website ServBay của mình.