วิธีใช้ TablePlus เพื่อจัดการฐานข้อมูลใน ServBay

ServBay เป็นสภาพแวดล้อมสำหรับนักพัฒนาเว็บที่รองรับระบบปฏิบัติการ macOS และ Windows โดยมีการรวมภาษาโปรแกรม เว็บเซิร์ฟเวอร์ และระบบฐานข้อมูลหลากหลายชนิดไว้ในที่เดียว สำหรับนักพัฒนาที่ต้องการจัดการฐานข้อมูลเช่น MySQL/MariaDB, PostgreSQL, SQLite, Redis และ MongoDB ที่รวมอยู่ใน ServBay ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การเลือกใช้เครื่องมือสำหรับจัดการฐานข้อมูลที่มีประสิทธิภาพ เช่น TablePlus ถือเป็นตัวเลือกที่ยอดเยี่ยม TablePlus เป็นโปรแกรมที่ทันสมัย ใช้งานง่าย และรองรับฐานข้อมูลหลากหลาย จึงเหมาะสำหรับใช้งานร่วมกับ ServBay

บทความนี้จะสอนวิธีใช้ TablePlus เพื่อเชื่อมต่อและจัดการฐานข้อมูลใน ServBay บน macOS อย่างละเอียด

TablePlus คืออะไร?

TablePlus คือเครื่องมือ GUI สำหรับจัดการฐานข้อมูลที่มีประสิทธิภาพและเข้าใจง่าย โดยรองรับฐานข้อมูลหลากหลายประเภท เช่น:

• ฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์: MySQL, MariaDB, PostgreSQL, SQLite, SQL Server
• NoSQL: Redis, MongoDB
• อื่น ๆ: Cassandra, Oracle เป็นต้น

TablePlus มาพร้อมฟีเจอร์หลัก ๆ ที่ช่วยให้งานพัฒนาและบริหารฐานข้อมูลเป็นเรื่องง่าย:

• อินเตอร์เฟซที่เป็นมิตร: ดีไซน์เรียบง่าย เข้าใจง่าย และสามารถใช้งานได้ทันที
• ตอบสนองรวดเร็ว: ออกแบบมาสำหรับประสิทธิภาพสูง แม้ต้องจัดการกับข้อมูลจำนวนมากก็ยังลื่นไหล
• Query Editor ทรงพลัง: มีไฮไลท์ซินแท็กซ์, autocomplete และสามารถเปิดหลายแท็บ query พร้อมกัน
• จัดการและดูข้อมูล: เพิ่ม ลบ แก้ไขข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว
• บริหารโครงสร้าง: จัดการโครงสร้าง ตาราง อินเด็กซ์ วิว ฯลฯ แบบกราฟิก
• การเชื่อมต่อที่ปลอดภัย: รองรับ SSL/TLS

สำหรับนักพัฒนาที่ใช้ ServBay สำหรับงาน local development TablePlus จะช่วยให้การจัดการฐานข้อมูลของคุณเป็นเรื่องง่ายกว่าที่เคย

เชื่อมต่อฐานข้อมูล ServBay กับ TablePlus

ServBay จะเริ่มบริการฐานข้อมูลหลายตัวแบบ local โดยอัตโนมัติ สามารถตรวจสอบสถานะฐานข้อมูลที่ติดตั้งหรือกำลังทำงานอยู่ในแท็บ แพ็คเกจ (Packages) ของแอป ServBay การเชื่อมต่อฐานข้อมูลกับ TablePlus จำเป็นต้องใช้ข้อมูลการเชื่อมต่อ ซึ่งสามารถดูได้ในแท็บ ฐานข้อมูล (Databases) ของแอป ServBay

ต่อไปนี้คือขั้นตอนและข้อมูลสำหรับเชื่อมต่อฐานข้อมูลแต่ละชนิดใน ServBay

เชื่อมต่อ MariaDB หรือ MySQL

ServBay ติดตั้งและเปิดใช้งาน MariaDB ไว้เป็นค่าเริ่มต้น (สามารถใช้งานเหมือน MySQL ได้)

1. ดาวน์โหลดและติดตั้ง TablePlus: หากยังไม่ได้ติดตั้ง ให้เข้าไปที่ เว็บไซต์ TablePlus ดาวน์โหลดและติดตั้ง TablePlus สำหรับ macOS
2. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิกไอคอน "+" ที่มุมซ้ายบน หรือไปที่เมนู File -> New -> Connection...
   • เลือกประเภทฐานข้อมูลเป็น MariaDB หรือ MySQL
3. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: ตั้งชื่อที่จำง่าย เช่น ServBay MariaDB
   • Host: 127.0.0.1 (localhost)
   • Port: 3306 (หมายเลขพอร์ตเริ่มต้นของ MariaDB/MySQL)
   • User: ดูชื่อผู้ใช้ root ได้จากแท็บ ฐานข้อมูล (Databases) ในแอป ServBay (โดยทั่วไปคือ root)
   • Password: ดูรหัสผ่าน root ได้จากแท็บเดียวกัน
   • Database: สามารถเว้นว่าง หรือใส่ชื่อฐานข้อมูลที่ต้องการเชื่อมต่อก็ได้
   • ทางเลือก: คุณสามารถใช้การเชื่อมต่อแบบ Socket ซึ่งเร็วและตรงกว่า TCP/IP
     • ติ๊กที่ Use socket file
     • Socket Path: /Applications/ServBay/tmp/mysql.sock (เป็นค่าเริ่มต้นของ ServBay MariaDB/MySQL)
     • เมื่อใช้ Socket จะไม่ต้องกรอก Host และ Port
4. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิกปุ่ม Test ขวาล่างเพื่อตรวจสอบข้อมูลว่าถูกต้องหรือไม่ หากขึ้นว่าทดสอบผ่านก็ถือว่าใช้งานได้
   • คลิก Connect เพื่อเชื่อมต่อ หรือ Save เพื่อบันทึกการตั้งค่าไว้ใช้ครั้งต่อไป

เชื่อมต่อ PostgreSQL

ServBay มีระบบรองรับ PostgreSQL ด้วยเช่นกัน

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือไปที่ File -> New -> Connection...
   • เลือกประเภทฐานข้อมูลเป็น PostgreSQL
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay PostgreSQL
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 5432 (พอร์ตเริ่มต้นของ PostgreSQL)
   • User: ดูชื่อผู้ใช้ได้จากแท็บ ฐานข้อมูล (Databases) (โดยปกติเป็น servbay)
   • Password: ดูรหัสผ่านจากแท็บเดียวกัน
   • Database: ต้องใส่ชื่อฐานข้อมูลที่ต้องการ เช่น postgres หรือฐานข้อมูลที่สร้างไว้
   • ทางเลือก: สามารถเลือกใช้ Socket ได้
     • ติ๊กที่ Use socket file
     • Socket Path: /Applications/ServBay/tmp/.s.PGSQL.5432 (เป็นค่าเริ่มต้นของ ServBay PostgreSQL)
     • เมื่อใช้ Socket จะไม่ต้องกรอก Host และ Port
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อลองเชื่อมต่อ
   • คลิก Connect หรือ Save

เชื่อมต่อ SQLite 3

SQLite เป็นฐานข้อมูลที่เก็บข้อมูลไว้ในไฟล์ ไม่มีเซิร์ฟเวอร์แยก โปรแกรมสามารถใช้ PHP PDO SQLite, Python sqlite3 หรืออื่น ๆ เพื่อเข้าถึงไฟล์ฐานข้อมูล TablePlus สามารถเชื่อมต่อกับไฟล์ฐานข้อมูล SQLite ได้โดยตรง

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือไปที่ File -> New -> Connection...
   • เลือกประเภทฐานข้อมูลเป็น SQLite
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay SQLite Project
   • Database File: คลิกที่ไอคอนโฟลเดอร์เพื่อเลือกไฟล์ฐานข้อมูล SQLite (.sqlite, .db, .sqlite3) ควรจัดเก็บไฟล์ในโฟลเดอร์โปรเจกต์ หรือที่ ServBay แนะนำ /Applications/ServBay/db/sqlite
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test (หากไฟล์มีอยู่และอ่านได้)
   • คลิก Connect หรือ Save

เชื่อมต่อ Redis

Redis คือฐานข้อมูล key-value ความเร็วสูง ServBay สามารถติดตั้งและเปิด Redis ได้

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือไปที่ File -> New -> Connection...
   • เลือกประเภทฐานข้อมูลเป็น Redis
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay Redis
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 6379 (พอร์ตเริ่มต้นของ Redis)
   • Password: หากตั้งรหัสผ่านไว้ใส่ตรงนี้ ถ้าเป็นค่าเริ่มต้นของ ServBay อาจไม่ต้องตั้งรหัสผ่านก็ได้
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อลองเชื่อมต่อ
   • คลิก Connect หรือ Save

เชื่อมต่อ MongoDB

ServBay สนับสนุนการติดตั้งและเปิดใช้งาน MongoDB

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือไปที่ File -> New -> Connection...
   • เลือกประเภทฐานข้อมูลเป็น MongoDB
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay MongoDB
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 27017 (พอร์ตเริ่มต้นของ MongoDB)
   • User: หากเปิดใช้งานการยืนยันตัวตนบน MongoDB ให้กรอกชื่อผู้ใช้ ถ้าเป็นค่าเริ่มต้นอาจไม่ต้องกรอก
   • Password: หากใช้การยืนยันตัวตนให้ใส่รหัสผ่าน
   • Authentication Database: หากใช้ authentication ต้องระบุ database เช่น admin
   • Database: สามารถเว้นว่าง หรือระบุชื่อฐานข้อมูลที่ต้องการเชื่อมต่อ
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อลองเชื่อมต่อ
   • คลิก Connect หรือ Save

การจัดการฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์ (MariaDB/MySQL, PostgreSQL, SQLite) ด้วย TablePlus

เมื่อเชื่อมต่อสำเร็จ TablePlus จะมีอินเตอร์เฟซและวิธีการใช้งานคล้ายกันสำหรับ MariaDB/MySQL, PostgreSQL และ SQLite

1. สร้างฐานข้อมูล

• เมื่อเชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์ (หรือไฟล์สำหรับ SQLite) จะเห็นแถบเมนูด้านซ้าย
• สำหรับ MariaDB/MySQL และ PostgreSQL ให้คลิกที่ Databases
• คลิกปุ่ม "+" ด้านบนซ้าย หรือคลิกขวาที่พื้นที่ว่างแล้วเลือก New Database...
• กรอกชื่อฐานข้อมูล เลือก character set และ collation หากต้องการ
• คลิก Save

2. สร้างตาราง

• เลือกฐานข้อมูลที่ต้องการในแถบด้านซ้าย
• คลิกที่ Tables
• คลิกปุ่ม "+" ด้านบนซ้าย หรือคลิกขวาแล้วเลือก New Table...
• กรอกชื่อตาราง
• กำหนดฟิลด์ของตารางที่ด้านล่าง:
  • คลิก "+" เพื่อเพิ่มคอลัมน์
  • กรอกชื่อคอลัมน์
  • เลือกชนิดข้อมูล
  • กำหนดขนาดหากชนิดข้อมูลรองรับ
  • ติ๊ก PK สำหรับ primary key, NN สำหรับ not null, UQ สำหรับ unique, AI สำหรับ auto-increment ฯลฯ
  • ใส่ค่า default ได้ถ้าต้องการ
  • ใส่คอมเมนท์เพิ่มข้อมูล
• กำหนดเรียบร้อยแล้วคลิก Save หรือใช้คีย์ลัด Cmd + S

3. เพิ่มข้อมูล

• เลือกฐานข้อมูลและตารางที่ต้องการในแถบด้านซ้าย
• คลิกที่ Tables เลือกตาราง
• ในมุมมองข้อมูลตาราง คลิกที่ + Row
• แถวเปล่าจะปรากฏขึ้น ให้กรอกข้อมูลแต่ละช่อง
• กรอกเสร็จแล้วคลิก Save หรือใช้ Cmd + S

4. ค้นหาข้อมูล

• เลือกฐานข้อมูลและตาราง
• โหลดและดูข้อมูลได้ทันทีในตาราง
• ใช้กล่อง filter ด้านบนเพื่อค้นหาข้อมูลอย่างรวดเร็ว
• สำหรับ query ที่ซับซ้อน ให้ใช้ SQL Query Editor:
  • คลิกที่ SQL Query หรือใช้ Cmd + N
  • กรอกคำสั่ง SQL เช่น SELECT * FROM your_table WHERE condition;
  • คลิก Run Current หรือใช้ Cmd + Enter ดูผลลัพธ์ด้านล่าง

5. แก้ไขข้อมูล

• ดับเบิลคลิกที่ช่องที่ต้องการแก้ไขในแถวข้อมูล
• กรอกข้อมูลใหม่
• คลิก Save หรือ Cmd + S

6. ลบข้อมูล

• เลือกแถวที่ต้องการลบในตาราง
• คลิกขวา แล้วเลือก Delete Row(s)
• ยืนยันการลบใน dialog แล้วคลิก Delete
• คลิก Save หรือ Cmd + S เพื่อบันทึก

7. ลบตาราง

• ในแถบด้านซ้าย เลือกฐานข้อมูลที่มีตารางที่ต้องการลบ
• คลิกที่ Tables
• เลือกตารางที่ต้องการ
• คลิกขวาเลือก Delete Table(s)
• พิมพ์ชื่อตารางที่ต้องการลบเพื่อยืนยัน แล้วคลิก Delete

8. ลบฐานข้อมูล

• ในแถบด้านซ้าย สำหรับ MariaDB/MySQL หรือ PostgreSQL คลิกที่ Databases
• เลือกฐานข้อมูลที่ต้องการลบ
• คลิกขวาเลือก Delete Database
• ยืนยันด้วยการกรอกชื่อฐานข้อมูล แล้วคลิก Delete
• กรณี SQLite: ให้ลบไฟล์ .sqlite ด้วยตนเองในระบบไฟล์

การจัดการ NoSQL (Redis, MongoDB) ด้วย TablePlus

TablePlus มีอินเตอร์เฟซเฉพาะสำหรับจัดการ Redis และ MongoDB โดยฟังก์ชันการทำงานจะแตกต่างจากฐานข้อมูลเชิงสัมพันธ์

การจัดการข้อมูล Redis

หลังเชื่อมต่อกับ Redis:

• เมนูด้านซ้ายจะหาฐานข้อมูล Redis (DB0, DB1, ... โดยทั่วไปใช้ DB0)
• เลือกฐานข้อมูลจะเห็นคีย์ทั้งหมดทางขวา
• ดูข้อมูลคีย์: ดูคีย์ทั้งหมดในรายการ ใช้ filter เพื่อค้นหาได้ คลิกคีย์เพื่อดูชนิดและค่าของคีย์ ปรับดูแต่ละชนิดข้อมูลได้แบบเหมาะสม
• เพิ่มคีย์: คลิก + Row ด้านล่าง เลือกชนิดคีย์ กรอกชื่อและค่า แล้วคลิก Save
• แก้ไขคีย์: ดับเบิลคลิกชื่อคีย์หรือค่าเพื่อแก้ไข เสร็จแล้วคลิก Save
• ลบคีย์: เลือกคีย์ที่ต้องการ คลิกขวาเลือก Delete Row(s) แล้วยืนยันใน dialog

การจัดการข้อมูล MongoDB

หลังเชื่อมต่อกับ MongoDB:

• เมนูด้านซ้ายจะแสดงฐานข้อมูลของ MongoDB
• เลือกฐานข้อมูลจะเห็นรายการ collection ทางขวา
• ดูข้อมูล collection: ดับเบิลคลิกชื่อ collection แล้วจะเห็นเอกสารในรูปแบบ JSON เป็นต้น
• เพิ่มเอกสาร: คลิก + Row ในมุมมองเอกสาร จะได้ row เปล่า สามารถแก้ไขข้อมูลแต่ละฟิลด์ได้ ดับเบิลคลิกที่ชื่อหรือค่า แล้วคลิก Save
• แก้ไขเอกสาร: ดับเบิลคลิกที่ฟิลด์ในเอกสาร หรือแก้ไข JSON/BSON โดยตรง เสร็จแล้วคลิก Save
• ลบเอกสาร: เลือกเอกสารที่ต้องการ คลิกขวาเลือก Delete Row(s) แล้วยืนยัน
• สร้าง collection: ในเมนูด้านซ้ายเลือกฐานข้อมูล คลิกที่ Collections แล้วกด "+" หรือคลิกขวาเลือก New Collection... กรอกชื่อแล้วคลิก Save
• ลบ collection: เลือก collection ที่ต้องการ คลิกขวาเลือก Delete Collection(s) แล้วยืนยัน
• ลบฐานข้อมูล: เลือกฐานข้อมูล คลิกขวาเลือก Delete Database แล้วยืนยัน

คำแนะนำและคำถามที่พบบ่อย

• สถานะ ServBay: ก่อนใช้ TablePlus เชื่อมต่อฐานข้อมูล กรุณาตรวจสอบว่า ServBay กำลังทำงานอยู่ และบริการฐานข้อมูลที่ต้องการ (เช่น MariaDB, PostgreSQL, Redis, MongoDB) มีสถานะ "ทำงาน" ในแท็บ แพ็คเกจ (Packages)
• ไฟร์วอลล์: ตรวจสอบว่า macOS หรือโปรแกรมรักษาความปลอดภัยไม่ได้บล็อคพอร์ตฐานข้อมูล (3306, 5432, 6379, 27017) สำหรับ TablePlus
• ข้อมูลผู้ใช้: ข้อมูลผู้ใช้และรหัสผ่านเริ่มต้นของฐานข้อมูล สามารถดูได้จากแท็บ ฐานข้อมูล (Databases) ใน ServBay เก็บข้อมูลนี้ให้ดี
• เปลี่ยนรหัสผ่านเริ่มต้น: เพื่อความปลอดภัย สูงแนะนำให้เปลี่ยนรหัสผ่าน root หรือผู้ใช้เริ่มต้นโดยใช้ฟีเจอร์ในแท็บ ฐานข้อมูล (Databases) ที่มีฟังก์ชัน reset password หลังเปลี่ยนต้องเปลี่ยนข้อมูลใน TablePlus ด้วย
• Socket vs. Port: การเชื่อมต่อแบบ Socket จะทำงานผ่าน path ในระบบไฟล์ ระหว่างโปรเซสในเครื่องเดียวกัน จึงเร็วกว่า TCP/IP และไม่เกี่ยวกับ net config การเชื่อมต่อผ่าน Port (TCP/IP) ใช้ address 127.0.0.1 เชื่อมต่อในเครื่องหรือกับเซิร์ฟเวอร์อื่น ทั้งสองอย่างใช้งานได้กับ ServBay local development
• ใช้เครื่องมืออื่นได้ไหม? ได้แน่นอน นอกจาก TablePlus ยังมี DBeaver, DataGrip, Sequel Ace (MySQL/MariaDB), pgAdmin (PostgreSQL), MongoDB Compass (MongoDB) และอื่น ๆ เลือกได้ตามความชอบ วิธีเชื่อมต่อคล้ายกัน เพียงใช้ข้อมูลจากแท็บ ฐานข้อมูล (Databases) ใน ServBay

สรุป

บทความนี้จะช่วยให้คุณเชื่อมต่อและจัดการฐานข้อมูลหลากหลายชนิดใน ServBay ผ่าน TablePlus ได้อย่างง่ายและมีประสิทธิภาพ TablePlus ที่ทั้งทรงพลังและใช้งานง่าย เมื่อผนวกกับสภาพแวดล้อม local ที่ครบวงจรของ ServBay จะช่วยเพิ่ม productivity ให้งานพัฒนาของคุณมากยิ่งขึ้น อย่าลืมตรวจสอบข้อมูลสำหรับเชื่อมต่อในแอป ServBay ทุกครั้งเพื่อการเชื่อมต่อที่ราบรื่น ขอให้สนุกกับการพัฒนา!