วิธีใช้ TablePlus จัดการฐานข้อมูลใน ServBay

ServBay คือสภาพแวดล้อมการพัฒนา Web แบบโลคอลที่ออกแบบมาสำหรับ macOS โดยเฉพาะ ผสานรวมภาษาการเขียนโปรแกรมหลายภาษา, เว็บเซิร์ฟเวอร์ และระบบฐานข้อมูลไว้ในที่เดียว เพื่อมอบแพลตฟอร์มและเครื่องมือแบบครบวงจรสำหรับนักพัฒนา การจัดการฐานข้อมูลต่างๆ ที่มาพร้อมกับ ServBay เช่น MySQL/MariaDB, PostgreSQL, SQLite, Redis และ MongoDB จะง่ายขึ้นหากใช้เครื่องมือจัดการฐานข้อมูลที่มีประสิทธิภาพอย่าง TablePlus ซึ่งเป็นไคลเอนต์ฐานข้อมูลสมัยใหม่ ใช้งานง่าย รองรับหลากหลายฐานข้อมูล เหมาะอย่างยิ่งสำหรับร่วมงานกับ ServBay

บทความนี้จะแนะนำวิธีเชื่อมต่อและบริหารจัดการฐานข้อมูลต่าง ๆ ใน ServBay ด้วย TablePlus บน macOS อย่างละเอียด

TablePlus คืออะไร

TablePlus เป็นโปรแกรมจัดการฐานข้อมูลที่มีอินเทอร์เฟซแบบ GUI ใช้งานง่ายและทรงพลัง รองรับฐานข้อมูลประเภทต่าง ๆ มากมาย เช่น

• ฐานข้อมูลแบบ SQL: MySQL, MariaDB, PostgreSQL, SQLite, SQL Server
• ฐานข้อมูลแบบ NoSQL: Redis, MongoDB
• อื่น ๆ: Cassandra, Oracle เป็นต้น

TablePlus มีฟีเจอร์สำคัญหลากหลายที่ทำให้การพัฒนาและจัดการฐานข้อมูลเป็นเรื่องง่าย:

• อินเทอร์เฟซเข้าใจง่าย: ดีไซน์ทันสมัย เน้นการนำทางและการใช้งานที่ไม่ซับซ้อน
• ตอบสนองรวดเร็ว: ออกแบบเพื่อรองรับข้อมูลจำนวนมากได้อย่างลื่นไหล
• เครื่องมือแก้ไข Query อันทรงพลัง: รองรับ syntax highlight, ระบบ autocomplete และหลายแท็บการ Query
• แก้ไขและดูข้อมูลสะดวก: เพิ่ม แก้ไข ลบข้อมูลได้อย่างรวดเร็ว
• บริหารโครงสร้างง่าย: จัดการ Table, Index, View และอื่น ๆ ได้แบบ Visual
• เชื่อมต่อปลอดภัย: รองรับการเข้ารหัส SSL/TLS

TablePlus จึงช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการทำงานกับฐานข้อมูลเมื่อใช้งานร่วมกับ ServBay สำหรับนักพัฒนา macOS

เชื่อมต่อฐานข้อมูลใน ServBay ด้วย TablePlus

ServBay เริ่มต้นบริการฐานข้อมูลต่าง ๆ แบบโลคอลโดยอัตโนมัติ คุณสามารถตรวจสอบสถานะการติดตั้งและการทำงานของฐานข้อมูลได้ที่แท็บ Packages (ซอฟต์แวร์แพ็กเกจ) ในแอป ServBay ส่วนข้อมูลการเชื่อมต่อสำหรับใช้งานกับ TablePlus สามารถดูได้ในแท็บ Databases (ฐานข้อมูล)

ด้านล่างนี้เป็นขั้นตอนและรายละเอียดการเชื่อมต่อฐานข้อมูลแต่ละประเภทกับ TablePlus

เชื่อมต่อ MariaDB หรือ MySQL

ServBay ติดตั้งและเปิดบริการ MariaDB โดยค่าเริ่มต้น (รองรับการใช้งาน MySQL ด้วย)

1. ดาวน์โหลดและติดตั้ง TablePlus: หากยังไม่มีโปรแกรม สามารถดาวน์โหลดสำหรับ macOS ได้ที่ เว็บไซต์ TablePlus
2. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิกเครื่องหมาย "+" ที่มุมซ้ายบน หรือเลือก File -> New -> Connection...
   • เลือกชนิดฐานข้อมูลเป็น MariaDB หรือ MySQL
3. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: ตั้งชื่อให้ง่ายต่อการจดจำ เช่น ServBay MariaDB
   • Host: 127.0.0.1 (เชื่อมต่อภายในเครื่อง)
   • Port: 3306 (ค่าปกติของ MariaDB/MySQL)
   • User: ค้นหาชื่อผู้ใช้ root ได้ที่แท็บ Databases ของแอป ServBay (มักจะเป็น root)
   • Password: ดูรหัสผ่านของ root ที่แท็บ Databases เช่นกัน
   • Database: สามารถเว้นว่างไว้ เลือกฐานข้อมูลหลังเชื่อมต่อ หรือใส่ชื่อฐานข้อมูลที่ต้องการเชื่อม
   • Alternative: คุณอาจเลือกเชื่อมต่อแบบ Socket ซึ่งเร็วกว่า
     • ติ๊ก Use socket file
     • Socket Path: /Applications/ServBay/tmp/mysql.sock (Path มาตรฐานของ ServBay)
     • ค่าของ Host และ Port จะถูกละเลยหากใช้ Socket
4. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อตรวจสอบความถูกต้องของข้อมูล หากสำเร็จแปลว่าตั้งค่าถูกต้อง
   • คลิก Connect เพื่อเชื่อมต่อ หรือ Save เพื่อบันทึกค่าไว้ใช้ภายหลัง

เชื่อมต่อ PostgreSQL

ServBay รองรับบริการฐานข้อมูล PostgreSQL เช่นกัน

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิกเครื่องหมาย "+" หรือเลือก File -> New -> Connection...
   • เลือกชนิดฐานข้อมูลเป็น PostgreSQL
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay PostgreSQL
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 5432 (ค่าปกติ PostgreSQL)
   • User: ดูชื่อผู้ใช้เริ่มต้น (ปกติเป็น servbay) ในแท็บ Databases
   • Password: ดูรหัสผ่านที่แท็บเดียวกัน
   • Database: ปกติจะระบุฐานข้อมูลเริ่มต้นเช่น postgres หรือชื่ออื่นที่สร้างไว้
   • Alternative: สามารถใช้ Socket ได้เช่นกัน
     • ติ๊ก Use socket file
     • Socket Path: /Applications/ServBay/tmp/.s.PGSQL.5432 (Path มาตรฐานของ ServBay)
     • จะไม่อ่านค่า Host และ Port เมื่อใช้ Socket
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อตรวจสอบ
   • จากนั้นคลิก Connect หรือ Save

เชื่อมต่อ SQLite 3

SQLite เป็นฐานข้อมูลความเบา ข้อมูลถูกจัดเก็บในไฟล์เดียว ไม่ต้องรันเป็นเซิฟเวอร์ ServBay ไม่ได้รัน SQLite แบบแอคทีฟ แต่ให้บริการและเส้นทางสำหรับเข้าถึงไฟล์ได้ TablePlus สามารถเชื่อมต่อกับไฟล์เหล่านี้โดยตรง

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือ File -> New -> Connection...
   • เลือกชนิดเป็น SQLite
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay SQLite Project
   • Database File: คลิกไอคอนไฟล์เพื่อเลือกไฟล์ฐานข้อมูล (.sqlite, .db, .sqlite3 เป็นต้น) แนะนำให้นำฐานข้อมูลไว้ในโฟลเดอร์โปรเจกต์หรือใน /Applications/ServBay/db/sqlite เพื่อให้จัดการง่าย
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test (ถ้ามีไฟล์และเข้าถึงได้)
   • คลิก Connect หรือ Save

เชื่อมต่อ Redis

Redis เป็นฐานข้อมูลแบบ key-value ที่ประมวลผลเร็วมาก ServBay สามารถติดตั้งและรัน Redis

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือเลือก File -> New -> Connection...
   • เลือกชนิดเป็น Redis
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay Redis
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 6379 (ค่าปกติ Redis)
   • Password: ถ้าตั้งรหัสผ่าน Redis ใน ServBay ให้กรอกค่าตรงนี้ โดยปกติ ServBay จะยังไม่ตั้งรหัส สามารถเว้นว่างได้
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อตรวจสอบ
   • จากนั้นคลิก Connect หรือ Save

เชื่อมต่อ MongoDB

ServBay รองรับการติดตั้งและรัน MongoDB

1. เปิด TablePlus และสร้างการเชื่อมต่อใหม่:
   • เปิด TablePlus
   • คลิก "+" หรือเลือก File -> New -> Connection...
   • เลือกชนิดเป็น MongoDB
2. ตั้งค่าข้อมูลการเชื่อมต่อ:
   • Name: เช่น ServBay MongoDB
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 27017 (ค่าปกติ MongoDB)
   • User: หากเปิดใช้ authentication ใน MongoDB ให้กรอกชื่อผู้ใช้ หากยังไม่ได้เปิด สามารถเว้นว่าง
   • Password: ใส่หากเปิดใช้ authentication
   • Authentication Database: อาจต้องระบุว่าเป็น admin ถ้าใช้ authentication
   • Database: เว้นว่างหรือระบุชื่อฐานข้อมูลที่ต้องการเชื่อมต่อ
3. ทดสอบและบันทึกการเชื่อมต่อ:
   • คลิก Test เพื่อตรวจสอบ
   • จากนั้นคลิก Connect หรือ Save

ใช้ TablePlus จัดการฐานข้อมูลแบบ SQL (MariaDB/MySQL, PostgreSQL, SQLite)

เมื่อเชื่อมต่อสำเร็จ TablePlus จะมอบอินเทอร์เฟซหลักและ workflow คล้าย ๆ กันในการบริหารจัดการฐานข้อมูล SQL ได้แก่ MariaDB/MySQL, PostgreSQL และ SQLite

1. สร้างฐานข้อมูลใหม่

• เชื่อมต่อกับเซิร์ฟเวอร์ฐานข้อมูล (หรือไฟล์ของ SQLite)
• สำหรับ MariaDB/MySQL และ PostgreSQL คลิกที่แท็บ Databases ทางซ้าย
• คลิกปุ่ม "+" หรือคลิกขวาบนพื้นที่ว่างเลือก New Database...
• ตั้งชื่อฐานข้อมูล กำหนด Charset และ Collation ถ้าต้องการ
• คลิก Save

2. สร้างตาราง

• เลือกฐานข้อมูลที่ต้องการสร้างตารางใน Sidebar ซ้าย
• คลิกแท็บ Tables
• คลิก "+" หรือคลิกขวาเลือก New Table...
• ใส่ชื่อตาราง
• กำหนดคอลัมน์ตามต้องการ:
  • คลิก "+" เพื่อเพิ่มคอลัมน์
  • กรอก Column Name
  • เลือกชนิดข้อมูล (Type)
  • ตั้งค่า Length/Values ถ้าจำเป็น
  • กำหนด PK (Primary Key), NN (Not Null), UQ (Unique Index), AI (Auto Increment) ตามต้องการ
  • ใส่ค่า Default
  • เพิ่ม Comment ได้
• กำหนดคอลัมน์เสร็จแล้วคลิก Save หรือใช้คีย์ลัด Cmd + S เพื่อบันทึก

3. เพิ่มข้อมูล

• เลือกฐานข้อมูลและตารางที่ต้องการใน Sidebar
• คลิกแท็บ Tables และเลือกชื่อตาราง
• ในมุมมองข้อมูลตาราง คลิกปุ่ม + Row ด้านล่าง
• กรอกข้อมูลแต่ละฟิลด์
• คลิก Save หรือ Cmd + S เพื่อบันทึก

4. คิวรีข้อมูล

• ใน Sidebar เลือกฐานข้อมูลและตารางตามต้องการ
• เรียกดูข้อมูลตรง ๆ ในตารางได้เลย
• ใช้ Filter ด้านบนเพื่อค้นหาข้อมูล
• ถ้าอยากเขียน Query เอง:
  • คลิก SQL Query หรือ Cmd + N
  • พิมพ์คำสั่ง SQL เช่น SELECT * FROM your_table WHERE ...
  • คลิก Run Current (ไอคอนสายฟ้า) หรือ Cmd + Enter เพื่อรันและดูผลลัพธ์

5. อัปเดตข้อมูล

• ดับเบิลคลิกเซลล์ในตารางที่ต้องการเปลี่ยน
• ป้อนค่าข้อมูลใหม่
• คลิก Save หรือ Cmd + S เพื่อบันทึกการเปลี่ยนแปลง

6. ลบข้อมูล

• เลือกแถวที่ต้องการลบในมุมมองตาราง
• คลิกขวาแล้วเลือก Delete Row(s)
• ยืนยันการลบโดยคลิก Delete
• คลิก Save หรือกด Cmd + S เพื่อบันทึก

7. ลบตาราง

• เลือกฐานข้อมูลที่ต้องการใน Sidebar
• คลิกแท็บ Tables
• เลือกตารางที่ต้องการลบ
• คลิกขวาเลือก Delete Table(s)
• พิมพ์ชื่อเพื่อยืนยันแล้วคลิก Delete

8. ลบฐานข้อมูล

• สำหรับ MariaDB/MySQL หรือ PostgreSQL คลิกแท็บ Databases ใน Sidebar
• เลือกฐานข้อมูลที่ต้องการ
• คลิกขวาเลือก Delete Database
• ใส่ชื่อเพื่อยืนยันแล้วคลิก Delete
• สำหรับ SQLite: ลบฐานข้อมูลโดยลบไฟล์ .sqlite ในระบบไฟล์เอง

ใช้ TablePlus จัดการฐานข้อมูล NoSQL (Redis, MongoDB)

TablePlus มีอินเทอร์เฟซเฉพาะสำหรับบริหาร Redis และ MongoDB ซึ่งต่างจาก SQL เล็กน้อย

จัดการข้อมูล Redis

หลังเชื่อมต่อ Redis จะพบ Sidebar ซ้ายแสดงรายชื่อฐานข้อมูล Redis (DB0, DB1, ...) โดยดีฟอลต์คือ DB0

• เลือกฐานข้อมูลที่ต้องการ จะเห็นรายชื่อ Key ในด้านขวา
• ดู Key: เรียกดูรายชื่อและข้อมูลประเภทต่าง ๆ ได้ คลิกที่ชื่อ Key เพื่อดูรายละเอียด แต่ละประเภทจะแสดงข้อมูลในรูปแบบเหมาะสม
• เพิ่ม Key: คลิก + Row เลือกชนิดคีย์ ป้อนชื่อและค่า คลิก Save
• แก้ไข Key: ดับเบิลคลิกชื่อหรือค่าเพื่อแก้ไข แล้วคลิก Save
• ลบ Key: เลือกหลาย Key หรือเลือกเดี่ยว ๆ คลิกขวาเลือก Delete Row(s) และยืนยันลบ

จัดการข้อมูล MongoDB

หลังเชื่อมต่อ MongoDB จะเห็นรายชื่อฐานข้อมูลใน Sidebar

• เลือกฐานข้อมูล ด้านขวาจะแสดง Collections
• ดู Collection: ดับเบิลคลิกชื่อ Collection จะเข้าสู่หน้าดูเอกสารในรูปแบบ JSON ฯลฯ
• เพิ่ม Document: ในหน้าของ Collection คลิก + Row เพื่อสร้าง Document ใหม่ ดับเบิลคลิกเพื่อแก้ไข แล้วกด Save
• แก้ไข Document: ดับเบิลคลิกฟิลด์ที่ต้องการเปลี่ยน แก้ไขได้ทั้งรูปแบบ field/value หรือแก้ไข JSON ดิบ จากนั้นกด Save
• ลบ Document: เลือก 1 หรือหลาย Document คลิกขวาเลือก Delete Row(s) แล้วยืนยันลบ
• สร้าง Collection: เลือกฐานข้อมูล คลิกแท็บ Collections คลิก "+" หรือคลิกขวาเลือก New Collection... ใส่ชื่อแล้วคลิก Save
• ลบ Collection: เลือก Collection ที่ต้องการ คลิกขวาเลือก Delete Collection(s) ยืนยันลบ
• ลบฐานข้อมูล: เลือกฐานข้อมูล คลิกขวาเลือก Delete Database แล้วยืนยัน

ข้อควรระวังและคำถามที่พบบ่อย

• สถานะ ServBay: ก่อนเชื่อมต่อฐานข้อมูลด้วย TablePlus ให้มั่นใจว่าได้เปิดแอป ServBay และฐานข้อมูลที่เกี่ยวข้อง (เช่น MariaDB, PostgreSQL, Redis, MongoDB) อยู่ในสถานะ “กำลังทำงาน” ในแท็บ Packages
• Firewall: ตรวจสอบให้แน่ใจว่า firewall ใน macOS หรือโปรแกรมความปลอดภัยอื่น ๆ ไม่บล็อคพอร์ตฐานข้อมูล (3306, 5432, 6379, 27017)
• รับข้อมูลการเชื่อมต่อ: ข้อมูลผู้ใช้และรหัสผ่านสามารถดูได้จากแท็บ Databases ในแอป ServBay กรุณาเก็บรักษาไว้เป็นอย่างดี
• เปลี่ยนรหัสผ่านเริ่มต้น: เพื่อความปลอดภัยแนะนำให้เปลี่ยน root หรือรหัสผ่านเริ่มต้นของฐานข้อมูลผ่านแท็บ Databases ซึ่งมักมีฟังก์ชันรีเซ็ตรหัสผ่าน หลังจากเปลี่ยน อย่าลืมอัปเดตใน TablePlus ด้วย
• เชื่อมต่อแบบ Socket vs. Port: Socket ใช้สำหรับเชื่อมต่อระหว่างโปรเซสบนเครื่องเดียว เร็วกว่าการเชื่อมต่อผ่าน TCP/IP (พอร์ต) เล็กน้อย ปลอดภัยจากข้อจำกัด Network ในสภาพแวดล้อม ServBay ใช้งานได้ทั้งสองแบบ
• ใช้เครื่องมืออื่นได้ไหม? แน่นอน เช่น DBeaver, DataGrip, Sequel Ace (MySQL/MariaDB), pgAdmin (PostgreSQL), MongoDB Compass (MongoDB) ฯลฯ ก็ใช้ได้ วิธีการเชื่อมต่อคล้ายกัน แค่ใช้ข้อมูลจากแท็บ Databases ใน ServBay

สรุป

เมื่อทำตามขั้นตอนในบทความนี้ คุณจะสามารถเชื่อมต่อและจัดการฐานข้อมูลหลากหลายบน macOS ด้วย TablePlus ในสภาพแวดล้อมโลคอล ServBay ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ฟีเจอร์อันทรงพลังและอินเทอร์เฟซที่ใช้งานง่ายของ TablePlus เมื่อผสานกับ ServBay จะช่วยเพิ่มความคล่องตัวในการพัฒนาเป็นอย่างยิ่ง อย่าลืมหาข้อมูลการเชื่อมต่อที่ถูกต้องจากแอป ServBay ทุกครั้ง ขอให้สนุกและประสบความสำเร็จในการพัฒนา!