TablePlus ile ServBay'deki Veritabanları Nasıl Yönetilir?

ServBay, macOS için özel olarak geliştirilmiş bir yerel web geliştirme ortamıdır. İçerisinde birçok programlama dili, web sunucusu ve veritabanı sistemi entegre olarak sunularak geliştiricilere tek noktadan kapsamlı bir çözüm sağlar. ServBay’deki MySQL/MariaDB, PostgreSQL, SQLite, Redis, MongoDB gibi veritabanlarını daha kolay yönetmek için güçlü bir üçüncü parti veritabanı yönetim aracı kullanmak oldukça verimlidir. TablePlus, modern, sezgisel ve çok çeşitli veritabanlarını destekleyen bir istemci olarak ServBay ile mükemmel uyum sağlar.

Bu makalede, TablePlus’u macOS üzerinde kullanarak ServBay’de sunulan farklı veritabanlarına nasıl bağlanacağınızı ve yöneteceğinizi ayrıntılı olarak bulacaksınız.

TablePlus Nedir?

TablePlus, geniş veritabanı desteğiyle güçlü ve kullanıcı dostu bir veritabanı yönetim arayüzü (GUI) sunar. Desteklediği başlıca veritabanları:

• İlişkisel Veritabanları: MySQL, MariaDB, PostgreSQL, SQLite, SQL Server
• NoSQL Veritabanları: Redis, MongoDB
• Diğerleri: Cassandra, Oracle vb.

TablePlus’un öne çıkan özelliklerinden bazıları:

• Sezgisel Arayüz: Temiz ve anlaşılır kullanıcı arayüzü, kolay gezinme ve işlem yapma imkanı.
• Hızlı Performans: Büyük veri kümelerinde bile yüksek hızda çalışacak şekilde optimize edilmiştir.
• Güçlü Sorgu Editörü: Sözdizimi vurgulama, otomatik tamamlama ve çoklu sekme ile SQL sorgu desteği.
• Veri Görüntüleme ve Düzenleme: Veritabanı kayıtlarını hızlıca inceleme, ekleme, güncelleme ve silme.
• Yapı Yönetimi: Tablolar, indeksler, görünümler gibi yapıları görsel olarak yönetme.
• Güvenli Bağlantılar: SSL/TLS şifreli bağlantı desteği.

ServBay ile yerel geliştirme yapan geliştiriciler, TablePlus sayesinde veritabanı işlemlerini çok daha verimli şekilde yürütebilir.

ServBay'deki Veritabanlarını TablePlus'a Bağlama

ServBay, varsayılan olarak birçok veritabanı hizmetini yerel bilgisayarınızda başlatır ve çalıştırır. Hangi veritabanlarının kurulu ve aktif olduğunu ServBay uygulamasındaki Paketler (Packages) sekmesinden görebilirsiniz. Bu veritabanlarını TablePlus’ta açmak için doğru bağlantı bilgilerini, ServBay’in Veritabanları (Databases) sekmesinden bulabilirsiniz.

Aşağıda, ServBay ortamındaki farklı veritabanlarına bağlantı için adım adım rehber ve gerekli parametreler yer alıyor.

MariaDB veya MySQL'e Bağlanma

ServBay, varsayılan olarak MariaDB kurulu şekilde gelir (MySQL ile yüksek derecede uyumludur).

1. TablePlus İndirip Kurun: Henüz kurulu değilse, TablePlus resmi web sitesinden macOS için TablePlus’u indirip yükleyin.
2. TablePlus'u Açın ve Yeni Bağlantı Oluşturun:
   • TablePlus’u başlatın.
   • Sol üstteki "+" ikonuna ya da menüden File -> New -> Connection... seçeneğine tıklayın.
   • Açılan pencerede veritabanı türü olarak MariaDB veya MySQL seçin.
3. Bağlantı Bilgilerini Girin:
   • Name: Bağlantınıza kolay hatırlanır bir ad verin (ör. ServBay MariaDB).
   • Host: 127.0.0.1 (Yerel bağlantı)
   • Port: 3306 (MariaDB/MySQL varsayılan portu)
   • User: ServBay’in Veritabanları (Databases) sekmesinden MariaDB/MySQL kök kullanıcı adını bulun (genellikle root).
   • Password: Yine aynı sekmeden MariaDB/MySQL kök şifresini bulun.
   • Database: Bu alanı boş bırakabilir veya bağlanmak istediğiniz veritabanı adını girebilirsiniz.
   • Alternatif: Socket bağlantı yöntemi de kullanılabilir, bu genellikle TCP/IP’ye göre biraz daha hızlı ve doğrudur.
     • Use socket file seçeneğini işaretleyin.
     • Socket Path: /Applications/ServBay/tmp/mysql.sock (ServBay MariaDB/MySQL’in varsayılan socket yolu)
     • Socket ile bağlanırken Host ve Port göz ardı edilir.
4. Bağlantıyı Test Edin ve Kaydedin:
   • Sağ alt köşedeki Test butonuyla bağlantı bilgilerinin doğruluğunu kontrol edin. Başarılıysa ayarlarınız düzgün demektir.
   • Connect ile bağlantı kurun veya Save (Kaydet) diyerek şablonu ileride kullanmak için saklayın.

PostgreSQL'e Bağlanma

ServBay, PostgreSQL veritabanını da destekler.

1. TablePlus'u Açıp Yeni Bağlantı Oluşturun:
   • TablePlus’u başlatın.
   • "+" ikonuna veya menüden File -> New -> Connection...a tıklayın.
   • Veritabanı türü olarak PostgreSQL seçin.
2. Bağlantı Ayarlarını Yapın:
   • Name: (ör. ServBay PostgreSQL)
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 5432 (PostgreSQL varsayılan portu)
   • User: ServBay’in Veritabanları (Databases) sekmesinden PostgreSQL varsayılan kullanıcı adını bulun (genellikle servbay).
   • Password: Aynı sekmeden şifreyi öğrenin.
   • Database: Bağlantı için genellikle varsayılan postgres veritabanı kullanılabilir veya kendi oluşturduğunuzu girebilirsiniz.
   • Alternatif: Socket bağlantısı da kullanılabilir.
     • Use socket file kutusunu işaretleyin.
     • Socket Path: /Applications/ServBay/tmp/.s.PGSQL.5432 (ServBay PostgreSQL varsayılan socket yolu)
     • Socket ile bağlıyken Host ve Port dikkate alınmaz.
3. Test ve Kaydet:
   • Test ile bağlantıyı doğrulayın.
   • Ardından Connect veya sadece Save ile kaydedin.

SQLite 3'e Bağlanma

SQLite, dosya tabanlı ve sunucusuz bir veritabanıdır. ServBay, ayrı bir SQLite "sunucusu" çalıştırmaz; ancak projenizdeki SQLite veritabanı dosyalarını TablePlus ile doğrudan yönetebilirsiniz.

1. TablePlus'u Açıp Yeni Bağlantı Oluşturun:
   • TablePlus’u başlatın.
   • "+" ikonuna ya da menüden File -> New -> Connection... seçeneğine tıklayın.
   • Veritabanı türü olarak SQLite seçin.
2. Bağlantı Dosyasını Seçin:
   • Name: Şablon adı verin (ör. ServBay SQLite Project)
   • Database File: Sağdaki klasör ikonuna tıklayıp .sqlite, .db, .sqlite3 uzantılı veritabanı dosyanızı seçin. Projeyle alakalı dosyaların proje dizininde veya /Applications/ServBay/db/sqlite klasöründe olması önerilir.
3. Test ve Kaydet:
   • Test ile dosyanın varlığını ve okunabilirliğini kontrol edin.
   • Connect ya da Save ile ilerleyin.

Redis'e Bağlanma

Redis, yüksek performanslı anahtar-değer tipi bir veritabanıdır. ServBay ile Redis servisini kolayca kurabilirsiniz.

1. TablePlus'u Açıp Yeni Bağlantı Oluşturun:
   • TablePlus’u başlatın.
   • "+" ikonuna ya da menüden File -> New -> Connection... tıklayın.
   • Veritabanı türü olarak Redis seçin.
2. Bağlantı Parametreleri:
   • Name: (ör. ServBay Redis)
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 6379 (Redis varsayılan portu)
   • Password: Eğer Redis’e bir şifre atadıysanız ServBay’de, buraya girin; varsayılan olarak genelde parola yoktur.
3. Test ve Kaydet:
   • Test ile kontrol edin.
   • Connect veya Save ile işlemi tamamlayın.

MongoDB'ye Bağlanma

ServBay, MongoDB’yi de kolayca kurmanızı sağlar.

1. TablePlus'u Açıp Yeni Bağlantı Oluşturun:
   • TablePlus’u başlatın.
   • "+" ikonuna veya menüden File -> New -> Connection... tıklayın.
   • Veritabanı türü olarak MongoDB’yi seçin.
2. Bağlantı Bilgilerini Girin:
   • Name: (ör. ServBay MongoDB)
   • Host: 127.0.0.1
   • Port: 27017 (MongoDB varsayılan portu)
   • User: Kullanıcı doğrulaması açıksa, kullanıcı adınızı girin. ServBay’de genellikle doğrulama kapalıdır; bu durumda kullanıcı adı/şifre boş bırakılabilir.
   • Password: Varsa parolanızı girin.
   • Authentication Database: Doğrulama açıksa, genellikle admin kullanılır.
   • Database: Boş bırakılabilir veya doğrudan bağlanmak istediğiniz veritabanı adını girin.
3. Test ve Kaydet:
   • Test ile bağlantıyı doğrulayın.
   • Connect veya Save ile devam edin.

TablePlus ile İlişkisel Veritabanı Yönetimi (MariaDB/MySQL, PostgreSQL, SQLite)

Bağlantı sağlandıktan sonra, TablePlus ilişkisel veritabanlarında benzer kullanıcı arayüzü ve işlemleri sunar.

1. Veritabanı Oluşturma

• Veritabanı sunucusuna bağlandıktan sonra (SQLite için ilgili dosyaya), sol tarafta bir kenar menüsü göreceksiniz.
• MariaDB/MySQL ve PostgreSQL için sol menüden Databases bölümüne geçin.
• Sol üstteki "+" (yeni) butonuna veya boş alana sağ tıklayarak New Database... seçeneğine tıklayın.
• Veritabanı adını girin, dilerseniz karakter seti ve sıralama kuralları seçin.
• Save ile kaydedin.

2. Tablo Oluşturma

• Sol menüden, tablo eklemek istediğiniz veritabanını seçin.
• Tables sekmesine geçin.
• Sol üstten "+" veya boş alanda sağ tıklayıp New Table... seçeneğini seçin.
• Tablo ismini girin.
• Alt kısımda alanları (sütunları) tanımlayın:
  • "+" ile sütun ekleyin.
  • Sütun adı girin.
  • Türünü seçin.
  • Uzunluk veya değer gibi ayrıntıları belirtin.
  • PK (primary key), NN (not null), UQ (unique), AI (auto increment) gibi özellikleri ayarlayabilirsiniz.
  • Varsayılan değer veya açıklama ekleyebilirsiniz.
• Tanımlamaları tamamladıktan sonra sol üstten Save (veya kısayol Cmd + S) ile tabloyu oluşturun.

3. Veri Ekleme

• Sol menüden, işlem yapacağınız veritabanını ve ardından tabloyu seçin.
• Tablo veri görünümünde, alttaki + Row butonuna tıklayın.
• Yeni bir satır oluşur, ilgili hücreleri çift tıklayarak veri girin.
• Verileri girdikten sonra sol üstteki Save (veya Cmd + S) ile kaydedin.

4. Veri Sorgulama

• Sol menüden ilgili veritabanı ve tablo seçin.
• Tablo veri ekranında verileri kaydırarak görüntüleyin.
• Üstteki Filtre kutusuyla (Filter) hızlıca arama yapın.
• Daha karmaşık sorgular için TablePlus’un SQL sorgu editörünü kullanabilirsiniz:
  • Araç çubuğunda SQL Query butonuna veya Cmd + N kısayoluna tıklayın.
  • Açılan sekmede SQL ifadenizi yazın (ör. SELECT * FROM tablo_adınız WHERE koşul;).
  • Run Current (yıldırım ikonu) veya Cmd + Enter ile sorguyu çalıştırın, sonuçlar altta görüntülenir.

5. Veri Güncelleme

• Tablo veri ekranında, düzenlemek istediğiniz hücreye çift tıklayın.
• Yeni veri girin.
• Düzenlemeler bittiğinde Save (veya Cmd + S) ile değişiklikleri kaydedin.

6. Veri Silme

• Tablo veri ekranında silmek istediğiniz bir ya da birden çok satırı seçin.
• Sağ tıklayıp Delete Row(s) seçeneğini tıklayın.
• Onay kutusunda Delete diyerek işlemi tamamlayın.
• Sonrasında tekrar Save (ya da Cmd + S) ile işlemi kaydedin.

7. Tablo Silme

• Sol menüden, içinde tablo bulunan veritabanını seçin.
• Tables kısmını açın.
• Silmek istediğiniz tabloyu tıklayın/seçin.
• Sağ tıklayıp Delete Table(s) deyin.
• Onay penceresinde tablo adını yazarak silmeyi doğrulayın.

8. Veritabanı Silme

• Sol menüde, MariaDB/MySQL veya PostgreSQL için Databases sekmesine geçin.
• Silinecek veritabanını seçin.
• Sağ tıklayıp Delete Database seçeneğini seçin.
• Onay diyalogunda adı yazarak silmeyi tamamlayın.
• SQLite için: Veritabanı dosyasını silmek, doğrudan dosya sisteminden .sqlite dosyasını kaldırmak anlamına gelir.

TablePlus ile NoSQL Veritabanı Yönetimi (Redis, MongoDB)

TablePlus, Redis ve MongoDB için özelleştirilmiş yönetim ekranları sunar. Bu veritabanlarının yönetimi ilişkisel veritabanlarından biraz farklıdır.

Redis Verilerini Yönetme

Redis bağlantısı sağladığınızda:

• Sol menüde Redis veritabanı listesi (DB0, DB1, ...) görüntülenir. Genellikle DB0 kullanılır.
• Bir veritabanı seçtiğinizde, sağda tüm anahtarları göreceksiniz (Keys).
• Anahtarları Görüntüleme: Anahtar adlarını inceleyebilir ya da üstteki filtreyle arayabilirsiniz. Bir anahtara tıklayarak türünü ve değerini görebilirsiniz. Metin, hash, liste, set, sıralı set gibi farklı türler uygun şekilde gösterilir.
• Anahtar Ekleme: Alttaki + Row ile yeni anahtar oluşturun, türünü seçip ad ve değer girin. Sol üstten Save ile kaydedin.
• Anahtar Düzenleme: Ad veya değer alanına çift tıklayıp düzenlenebilir. Save ile değişiklikleri kaydedin.
• Anahtar Silme: İlgili anahtar(lar)ı seçip sağ tıklayın, Delete Row(s) seçin ve onaylayın.

MongoDB Verilerini Yönetme

MongoDB bağlantısı ardından:

• Sol menüde MongoDB veritabanları listelenir.
• Bir veritabanı seçtiğinizde, sağda koleksiyonlar (Collections) gösterilir.
• Koleksiyon Verisini Görüntüleme: Bir koleksiyona çift tıklayarak belgeleri/JSON yapılarını görebilirsiniz.
• Belge Ekleme: Koleksiyon görünümünde + Row ile yeni bir belge oluşturun, alanlara çift tıklayarak veri girin ve Save ile kaydedin.
• Belge Düzenleme: Bir belge içinde alan adına veya değerine çift tıklayarak değiştirebilir, doğrudan JSON/BSON olarak da düzenleyebilirsiniz. Save ile onaylayın.
• Belge Silme: Silmek istediğiniz belge(leri) seçip, sağ tıkla Delete Row(s) seçin ve onaylayın.
• Koleksiyon Oluşturma: Sol menüden veritabanını seçin, Collections sekmesine geçin, üstteki "+" ile ya da boş alana sağ tıklayıp New Collection... başlatın. Koleksiyon adını girip Save ile kaydedin.
• Koleksiyon Silme: Koleksiyonu seçip sağ tıklayın, Delete Collection(s) ile silin.
• Veritabanı Silme: Veritabanını seçip sağ tıklayarak Delete Database ile tamamen kaldırın.

Dikkat Edilmesi Gerekenler ve Sıkça Sorulan Sorular

• ServBay Durumu: TablePlus ile bağlantı öncesi, ServBay uygulamasının çalıştığından ve bağlanmak istediğiniz veritabanı hizmetinin (MariaDB, PostgreSQL, Redis, MongoDB gibi) Paketler (Packages) sekmesinde “Çalışıyor” olarak göründüğünden emin olun.
• Güvenlik Duvarı: macOS güvenlik duvarı veya başka bir üçüncü parti güvenlik yazılımının TablePlus’un yerel veritabanı portlarına (3306, 5432, 6379, 27017) erişimini engellemediğini kontrol edin.
• Giriş Bilgilerini Alma: Kullanıcı adı ve şifreleri, tekrar hatırlatmak gerekirse, ServBay uygulamasının Veritabanları (Databases) sekmesinde yer almaktadır. Bu bilgileri güvenli şekilde saklayınız.
• Varsayılan Parolaları Değiştirin: Güvenlik için ServBay’deki root/default şifreleri değiştirmeniz tavsiye edilir. Parolayı sıfırlama seçeneği genellikle Veritabanları (Databases) sekmesinde bulunur. Sıfırladıktan sonra TablePlus bağlantı ayarlarını da güncellemeyi unutmayın.
• Socket vs. Port Bağlantısı: Socket bağlantısı, aynı makine üzerindeki süreçler arası doğrudan dosya tabanlı iletişim sağlar. Yani genellikle TCP/IP (Port) bağlantısına göre daha hızlı ve stabildir. Port (TCP/IP) bağlantısı ise hem yerel hem de uzak sunuculara erişim için kullanılır. Her iki yöntem de genellikle ServBay yerel ortamlarında sorunsuz çalışır.
• Başka Araçlar Kullanılabilir mi? Elbette. TablePlus dışında DBeaver, DataGrip, Sequel Ace (MySQL/MariaDB için), pgAdmin (PostgreSQL için), MongoDB Compass (MongoDB için) gibi birçok popüler veritabanı aracı vardır. Tercihinize ve ihtiyaçlarınıza göre seçim yapabilir, bağlantı bilgilerini ServBay’in Veritabanları (Databases) sekmesinden alabilirsiniz.

Sonuç

Bu makaledeki bilgilerle macOS üzerinde TablePlus kullanarak, ServBay yerel geliştirme ortamınızdaki farklı veritabanlarına nasıl bağlanıp etkili bir şekilde yöneteceğinizi öğrenmiş olmalısınız. TablePlus’un gelişmiş özellikleri ve kullanıcı dostu arayüzü, ServBay’in sunduğu entegre yerel ortam ile birleşince, veritabanı yönetimi ve geliştirme süreçleriniz hız kazanacaktır. Başarıyla bağlanmanın anahtarı, ServBay’den doğru bağlantı bilgilerini almak ve bunları dikkatli şekilde kullanmaktır. Kolay ve keyifli geliştirmeler dileriz!