SQLite 3 Veritabanı Yönetimi ve Kullanımı

SQLite 3, mobil uygulamalar, gömülü sistemler ve küçük masaüstü uygulamalarında yaygın olarak kullanılan hafif bir gömülü ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir. SQLite 3, bağımsız bir sunucu işlemine ihtiyaç duymaz, verileri tek bir dosyada saklar, yönetimi ve kullanımı kolaydır. Bu makale, ServBay içinde SQLite 3 veritabanını nasıl yöneteceğinizi ve kullanacağınızı ayrıntılı olarak açıklayacak; kurulum, yapılandırma, yedekleme, geri yükleme ve performans optimizasyonu gibi konuları kapsayacaktır.

SQLite 3 Kurulumu ve Yapılandırması

SQLite 3 genellikle ayrı bir kurulum gerektirmez çünkü çoğu işletim sistemi ve programlama ortamına dâhildir. ServBay, SQLite 3 ile birlikte gelir; sadece mevcut olduğundan emin olmanız yeterlidir.

SQLite 3 Kurulumunu Doğrulama

SQLite 3'ün kurulu olup olmadığını şu komutla doğrulayabilirsiniz:

sqlite3 --version

Komut Satırı Aracı Kullanarak Bağlanma

1. Veritabanı oluşturma veya bağlanma:

   sqlite3 /Applications/ServBay/db/sqlite/your_database.db

2. SQLite 3'ten çıkma:

   .exit

Programlama Dili Kullanarak Bağlanma

PHP Örneği

SQLite3 sınıfını kullanarak SQLite 3'e bağlanma:

<?php
// SQLite 3 veritabanına bağlanma
$db = new SQLite3('/Applications/ServBay/db/sqlite/your_database.db');

// Tablo oluşturma
$db->exec("CREATE TABLE IF NOT EXISTS mytable (id INTEGER PRIMARY KEY, name TEXT)");

// Veri ekleme
$db->exec("INSERT INTO mytable (name) VALUES ('Alice')");

// Veri sorgulama
$result = $db->query("SELECT * FROM mytable");
while ($row = $result->fetchArray()) {
    echo "ID: " . $row['id'] . " Name: " . $row['name'] . "\n";
}

// Veritabanı bağlantısını kapatma
$db->close();
?>

Node.js Örneği

sqlite3 kütüphanesini kullanarak SQLite 3'e bağlanma:

const sqlite3 = require('sqlite3').verbose();

// SQLite 3 veritabanına bağlanma
let db = new sqlite3.Database('/Applications/ServBay/db/sqlite/your_database.db', (err) => {
  if (err) {
    console.error(err.message);
  }
  console.log('SQLite veritabanına bağlandı.');
});

// Tablo oluşturma
db.run(`CREATE TABLE IF NOT EXISTS mytable (
  id INTEGER PRIMARY KEY AUTOINCREMENT,
  name TEXT
)`);

// Veri ekleme
db.run(`INSERT INTO mytable (name) VALUES (?)`, ['Alice'], function(err) {
  if (err) {
    return console.error(err.message);
  }
  console.log(`Bir satır eklendi, satır kimliği ${this.lastID}`);
});

// Veri sorgulama
db.all(`SELECT * FROM mytable`, [], (err, rows) => {
  if (err) {
    throw err;
  }
  rows.forEach((row) => {
    console.log(row.id, row.name);
  });
});

// Veritabanı bağlantısını kapatma
db.close((err) => {
  if (err) {
    console.error(err.message);
  }
  console.log('Veritabanı bağlantısı kapatıldı.');
});

Veritabanı Yönetimi

Temel İşlemler

1. Tablo oluşturma:

   CREATE TABLE mytable (id INTEGER PRIMARY KEY, name TEXT);

2. Veri ekleme:

   INSERT INTO mytable (name) VALUES ('Alice');

3. Veri sorgulama:

   SELECT * FROM mytable;

4. Veri güncelleme:

   UPDATE mytable SET name = 'Bob' WHERE id = 1;

5. Veri silme:

   DELETE FROM mytable WHERE id = 1;

Yedekleme ve Geri Yükleme

Veritabanı Yedekleme

SQLite 3 veritabanı tek bir dosyada saklanır, bu nedenle yedekleme sadece dosyayı kopyalamakla yapılabilir. Yedek dosyalarınızı aşağıdaki dizine koymanız tavsiye edilir:

/Applications/ServBay/backup/sqlite

Komut satırı aracı kullanarak veritabanı dosyasını kopyalayarak yedekleme yapın:

cp /Applications/ServBay/db/sqlite/your_database.db /Applications/ServBay/backup/sqlite/your_database_backup.db

Veritabanı Geri Yükleme

Yedek dosyasını orijinal yerine kopyalayarak geri yükleyin:

cp /Applications/ServBay/backup/sqlite/your_database_backup.db /Applications/ServBay/db/sqlite/your_database.db

Performans Optimizasyonu

SQLite 3, çeşitli performans optimizasyon seçenekleri sunar, işte bazı yaygın yöntemler:

İndeks Optimizasyonu

Sık kullanılan sorguların sütunlarına indeks oluşturduğunuzdan emin olun. Örneğin:

CREATE INDEX idx_name ON mytable(name);

Sorgu Optimizasyonu

Sorgu performansını analiz etmek ve optimizasyon yapmak için EXPLAIN komutunu kullanın. Örneğin:

EXPLAIN QUERY PLAN SELECT * FROM mytable WHERE name = 'Alice';

Yapılandırma Optimizasyonu

Performansı artırmak için SQLite 3'ün PRAGMA parametrelerini ayarlayın. Örneğin, yazma performansını artırmak için senkronizasyon modunu devre dışı bırakın:

PRAGMA synchronous = OFF;

Güvenlik Yönetimi

Veritabanının güvenliğini sağlamak çok önemlidir, işte bazı güvenlik yönetim önerileri:

Dosya İzinleri

SQLite 3 veritabanı dosyalarının izinlerinin doğru ayarlandığından emin olun, yetkisiz erişimi önleyin. Örneğin:

chmod 600 /Applications/ServBay/db/sqlite/your_database.db

Veri Şifreleme

SQLite 3, veritabanı şifrelemeyi destekler, SQLite şifreleme uzantılarını (örneğin, SQLCipher) kullanarak veritabanını şifreleyebilirsiniz.

Sık Sorulan Sorunlar ve Çözümleri

SQLite 3 Veritabanına Bağlanamama

1. Veritabanı dosya yolunu kontrol edin: Veritabanı dosya yolunun doğru ve dosyanın mevcut olduğundan emin olun.

2. Dosya izinlerini kontrol edin: Veritabanı dosyasının izinlerinin okuma ve yazma işlemlerine izin verdiğinden emin olun.

Veritabanı Kilitlenmesi

1. Eşzamanlı erişimi kontrol edin: Başka işlemlerin veritabanına erişmediğinden emin olun, SQLite 3 yazma işlemleri sırasında veritabanını kilitler.

2. WAL modunu kullanma: Eşzamanlı performansı artırmak için WAL (Write-Ahead Logging) modunu etkinleştirin:

   PRAGMA journal_mode = WAL;

Sonuç

SQLite 3, güçlü ve esnek bir gömülü veritabanı yönetim sistemidir. ServBay ile birlikte gelen SQLite 3, veritabanı yönetimi ve kullanımını daha da kolaylaştırır. Bu makale sayesinde, SQLite 3'ün kurulumu, yapılandırması, bağlantısı, yönetimi, yedeklenmesi, geri yüklenmesi ve performans optimizasyonu işlemlerini kolayca gerçekleştirebilir, veritabanınızın verimli çalışmasını ve güvenliğini sağlayabilirsiniz.