Navicat ile ServBay Veritabanlarını Nasıl Yönetirsiniz?

Navicat, geliştiriciler arasında oldukça popüler olan çok işlevli bir veritabanı yönetim ve geliştirme aracıdır. MySQL, MariaDB, PostgreSQL, SQLite ve Redis dahil olmak üzere birçok ana akım veritabanı sistemini destekler. ServBay'i yerel web geliştirme ortamı olarak kullanan geliştiriciler için, Navicat'i kullanmak veritabanı yönetimini çok daha verimli ve pratik hale getirir.

Bu makalede, Navicat ile ServBay’in yerleşik veritabanı örneklerine nasıl bağlanıp yönetebileceğiniz adım adım anlatılacaktır.

Navicat Nedir?

Navicat, geliştiricilerin karmaşık veritabanı görevlerini kolayca gerçekleştirebileceği kullanıcı dostu, zengin özellikli bir grafik arayüz (GUI) sunar. Buna görsel olarak veritabanı şeması tasarlama, SQL sorguları çalıştırma, veri aktarımı (içe/dışa), veritabanı senkronizasyonu ve daha fazlası dahildir.

Navicat’in başlıca avantajları şunlardır:

1. Geniş Veritabanı Desteği: Tek bir araçla birden fazla veritabanı türünü yönetebilirsiniz, araç değiştirmeye gerek yok.
2. Kullanıcı Dostu Arayüz: Öğrenmesi ve kullanması kolay; yeni başlayanlar bile hızlıca adapte olabilir.
3. Yüksek Performans: Veri işleme ve sorgu yürütme hızları optimize edilmiştir.
4. Zengin Özellik Seti: Veritabanı tasarımından geliştirmeye, yönetime ve bakıma kadar her aşamada kapsamlı araçlar sunar.

Navicat ve ServBay’i beraber kullanmak, yerel geliştirme sürecinizi kolaylaştırır ve ServBay’in sunduğu veritabanı hizmetlerini hızlı ve sezgisel bir arayüzle yönetmenizi sağlar.

Ön Koşullar

Başlamadan önce aşağıdaki hazırlıkları tamamladığınızdan emin olun:

1. macOS işletim sistemine ServBay’i indirip yüklediniz ve ServBay çalışıyor.
2. Bağlanmak istediğiniz veritabanı hizmeti (ör. MariaDB/MySQL, PostgreSQL, Redis) ServBay üzerinden başlatılmış durumda.
3. Navicat istemcisini indirip kurdunuz. Uygun versiyonu Navicat Resmi Sitesi’nden temin edebilirsiniz.

Navicat ile ServBay’in Dahili MariaDB (MySQL) Veritabanını Yönetmek

ServBay, varsayılan olarak MariaDB veya MySQL veritabanı hizmeti sunar. Aşağıda Navicat kullanarak bu veritabanına nasıl bağlanacağınız ve yöneteceğiniz adım adım anlatılmıştır:

Veritabanına Bağlanma

1. Navicat istemcisini açın.
2. Sol üstteki “Bağlantı” düğmesine veya menüye tıklayın ve yeni bağlantı oluşturmak için “MySQL” veya “MariaDB” seçin.
3. Bağlantı yapılandırma penceresinde aşağıdaki bilgileri girin:
   • Bağlantı Adı: Kolayca tanıyabileceğiniz bir isim belirleyin; örneğin ServBay MariaDB veya ServBay MySQL.
   • Ana Bilgisayar/IP Adresi: 127.0.0.1 veya localhost yazın.
   • Port: 3306
   • Kullanıcı Adı ve Şifre: Bu kimlik bilgilerini ServBay uygulamasındaki Veritabanı sekmesinden bulabilirsiniz. ServBay’de görünen doğru kullanıcı adını ve şifreyi kullandığınızdan emin olun.
   • Soket Dosyası (Socket): Dilerseniz TCP/IP (ana bilgisayar/port) yerine soket bağlantısı da seçebilirsiniz. ServBay MariaDB/MySQL sukası genellikle /Applications/ServBay/tmp/mysql.sock yolundadır. Not: Port ve Socket bağlantılarından genellikle yalnızca biri yeterlidir. Socket kullanıyorsanız ana bilgisayar ve port bilgileri gerekmez. Yerelde socket ile bağlantı genellikle daha etkilidir.
   • Veritabanı Adı: Bu alanı şimdilik boş bırakabilirsiniz. Bağlantı sağlandıktan sonra mevcut bir veritabanı seçebilir veya yeni bir tane oluşturabilirsiniz.
4. “Bağlantıyı Test Et” düğmesiyle bilgilerin doğruluğunu kontrol edin.
5. Bağlantı başarılı olursa, “Tamam” ile bağlantınızı kaydedip oluşturun.

Veritabanı Oluşturma

1. Navicat’ın sol tarafındaki bağlantı listesinde, yeni oluşturduğunuz ServBay MariaDB/MySQL bağlantısına sağ tıklayın.
2. “Yeni Veritabanı”nı seçin.
3. Oluşturmak istediğiniz veritabanı adını yazın.
4. Uygun karakter seti ve karşılaştırma (collation) belirleyin (utf8mb4 ve utf8mb4_unicode_ci genelde önerilir).
5. “Tamam” ile işlemi tamamlayın.

Tablo Oluşturma

1. Sol listeden ServBay bağlantınızı açın ve oluşturduğunuz veritabanını seçin.
2. Veritabanı adına veya altındaki “Tablolar” kısmına sağ tıklayın; “Yeni Tablo” seçeneğini seçin.
3. Tablo tasarımcısında tablo adını girin ve alanları (sütunlar) tanımlayın: alan adları, veri tipleri, uzunluklar, NULL izni, varsayılan değerler, birincil anahtar, indeksler, vs.
4. Tasarım bitince araç çubuğunda “Kaydet”e tıklayın, tablo adını girin ve “Tamam”a basın.

Veri Ekleme (Kayıt Ekleme)

1. Sol listeden işlem yapmak istediğiniz tabloyu seçin.
2. Sağda veri görünümünde, araç çubuğundaki “Ekle” tuşuna tıklayın.
3. Yeni gelen satırda, her alan için uygun veri değerlerini girin.
4. Girdikten sonra araç çubuğundan “Kaydet” ile işlemi tamamlayın.

Veri Sorgulama (Kayıt Görüntüleme)

1. Sol listeden istediğiniz tabloyu seçin.
2. Sağdaki veri görünümünde tablodaki tüm verileri görebilirsiniz.
3. Ayrıca araç çubuğundaki “Sorgu” tuşunu kullanarak SQL Editörü’nde SELECT komutu yazarak verileri filtreleyip sorgulayabilirsiniz.

Veri Güncelleme (Kayıt Düzenleme)

1. Sol listeden ilgili tabloyu seçin.
2. Sağdaki veri görünümünde değiştirmek istediğiniz alanı çift tıklayın.
3. Veri değerini değiştirin.
4. Son olarak araç çubuğundan “Kaydet” tuşuna basarak değişiklikleri uygulayın.

Veri Silme (Kayıt Silme)

1. Sol listeden ilgili tabloyu seçin.
2. Sağda silmek istediğiniz satırı seçin (birden fazla satır için Shift ya da Ctrl/Cmd ile çoklu seçim yapabilirsiniz).
3. Seçili satır(lar)a sağ tıklayın ve “Kaydı Sil” deyin veya araç çubuğundaki “Sil” tuşuna basın.
4. Onay kutusunda “Evet”e tıklayarak işlemi tamamlayın.

Tablo Silme

1. Sol listeden tabloyu içeren veritabanını seçin.
2. Silmek istediğiniz tabloyu sağ tıklayın ve “Tabloyu Sil” deyin.
3. Açılan onay penceresinde “Evet”e tıklayarak silme işlemini tamamlayın.

Veritabanı Silme

1. Sol listedeki silmek istediğiniz veritabanı adına sağ tıklayın.
2. “Veritabanını Sil” seçeneğini tıklayın.
3. Açılan onay penceresinde “Evet” dedikten sonra işlem tamamlanır. Dikkat: Bu işlem veritabanı ve içindeki tüm verileri kalıcı olarak siler, dikkatli olun!

Navicat ile ServBay’in Dahili PostgreSQL Veritabanını Yönetmek

ServBay, PostgreSQL’i de destekler. Aşağıda, Navicat üzerinden ServBay PostgreSQL örneğine nasıl bağlanıp yöneteceğiniz anlatılmıştır:

Veritabanına Bağlanma

1. Navicat’ı açın.
2. Sol üstteki “Bağlantı” düğmesine tıklayın, yeni bağlantı oluşturmak için “PostgreSQL” seçin.
3. Bağlantı ayarlarında aşağıdaki bilgileri girin:
   • Bağlantı Adı: örn. ServBay PostgreSQL
   • Ana Bilgisayar/IP Adresi (Host): 127.0.0.1 veya localhost
   • Port: 5432
   • Kullanıcı Adı ve Şifre: ServBay’in Veritabanı sekmesinden bulabilirsiniz.
   • Soket Dosyası (Socket): ServBay’de PostgreSQL Socket dosya yolu genellikle /Applications/ServBay/tmp/.s.PGSQL.5432 olur. Not: Socket yolunu girerseniz normalde ana bilgisayar ve port girmenize gerek yoktur.
   • Veritabanı Adı: İlk bağlanırken default veritabanı (örn. postgres) seçilebilir, bağlantıdan sonra dilediğiniz veritabanına geçip yeni veritabanı oluşturabilirsiniz.
4. “Bağlantıyı Test Et”e tıklayarak bilgileri kontrol edin.
5. Bağlantı başarılıysa, “Tamam” ile kaydedip bağlantıyı kurun.

Veritabanı Oluşturma

1. Navicat bağlantı listesinden yeni açtığınız ServBay PostgreSQL bağlantısına sağ tıklayın.
2. “Yeni Veritabanı”na tıklayın.
3. Oluşturmak istediğiniz veritabanı adını yazın.
4. Uygun şablon, kodlama ve karşılaştırma kurallarını seçin.
5. “Tamam” ile işlemi tamamlayın.

Tablo Oluşturma

1. Sol listede ServBay bağlantınızı genişletin ve oluşturduğunuz veritabanını seçin.
2. Veritabanı adına veya altındaki “Tablolar” bölümüne sağ tıklayın, “Yeni Tablo” deyin.
3. Tablo tasarımcısında tablo adı ile birlikte sütun adları, veri tipleri, uzunluk, NULL izni, varsayılan değerler, anahtarlar ve indeksler gibi alanları tanımlayın.
4. Tasarım bitince üst çubuktaki “Kaydet” tuşuna tıklayıp, tablo adı girin ve onaylayın.

Veri Ekleme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Ekleme” adımları ile aynıdır; yukarıdaki ilgili bölüme bakınız.)

Veri Sorgulama

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Sorgulama” adımları ile aynıdır; yukarıdaki ilgili bölüme bakınız.)

Veri Güncelleme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Güncelleme” adımları ile aynıdır; yukarıdaki ilgili bölüme bakınız.)

Veri Silme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Silme” adımları ile aynıdır; yukarıdaki ilgili bölüme bakınız.)

Tablo Silme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Tablo Silme” adımları ile aynıdır; yukarıdaki ilgili bölüme bakınız.)

Veritabanı Silme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veritabanı Silme” adımları ile aynıdır; yukarıdaki ilgili bölüme bakınız.)

Navicat ile SQLite 3 Veritabanını Yönetmek

SQLite, tüm verilerin tek bir dosyada saklandığı hafif bir gömülü veritabanı motorudur. ServBay, SQLite kullanımını ve entegrasyonunu oldukça kolaylaştırır.

Veritabanına Bağlanma

Sunucuya bağlanmak yerine, SQLite için doğrudan bir veritabanı dosyasına bağlanılır:

1. Navicat’ı açın.
2. Sol üstten “Bağlantı”ya tıklayın, “SQLite” ile yeni bağlantı oluşturun.
3. Bağlantı ayarlarında şunları yapın:
   • Bağlantı Adı: Örneğin ServBay SQLite DB
   • Veritabanı Dosyası: Yanındaki butonla .sqlite veya .db uzantılı dosyanızı bulun ve seçin. Veritabanını ServBay’in veri dizinine örn. /Applications/ServBay/db/sqlite/ depolamanız önerilir.
4. Dosya zaten varsa “Bağlantıyı Test Et” ile erişimi kontrol edin.
5. “Tamam” ile bağlantıyı kaydedip oluşturun.

Veritabanı Oluşturma

SQLite veritabanı, esasında yeni bir veritabanı dosyası oluşturmak demektir:

1. Navicat bağlantı penceresinden “SQLite” seçin.
2. Bağlantı adını girin.
3. “Veritabanı Dosyası” alanında, yeni oluşturulacak dosyanın tam yol ve adını yazın (örn. /Applications/ServBay/db/sqlite/my_new_database.db).
4. “Tamam” ile bağlantıyı kaydedin. Navicat ilk bağlantı/işlemde dosyanın oluşturulup oluşturulmayacağını soracaktır.

Tablo Oluşturma

1. Sol listeden yeni bağlandığınız/oluşturduğunuz SQLite veritabanını seçin.
2. Veritabanı adına sağ tıklayın, “Yeni Tablo” diyerek yeni tablo oluşturun.
3. Tablo tasarımcısında istediğiniz alanları tanımlayın.
4. Tasarım sonrası araç çubuğundan “Kaydet” ile ad girin ve onaylayın.

Veri Ekleme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Ekleme” adımları ile aynıdır; önceki ilgili bölüme bakınız.)

Veri Sorgulama

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Sorgulama” adımları ile aynıdır; önceki ilgili bölüme bakınız.)

Veri Güncelleme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Güncelleme” adımları ile aynıdır; önceki ilgili bölüme bakınız.)

Veri Silme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Veri Silme” adımları ile aynıdır; önceki ilgili bölüme bakınız.)

Tablo Silme

(MariaDB/MySQL bölümündeki “Tablo Silme” adımları ile aynıdır; önceki ilgili bölüme bakınız.)

Veritabanı Silme

SQLite veritabanını silmek, dosyanın kendisini silmek anlamına gelir:

1. Sol listeden silmek istediğiniz SQLite bağlantısına sağ tıklayın, “Bağlantıyı Sil” seçin. Bu adım yalnızca Navicat’teki bağlantıyı siler.
2. Veritabanını tamamen kaldırmak için ilgili .sqlite veya .db dosyasını elle silmelisiniz. macOS Finder üzerinden örn. /Applications/ServBay/db/sqlite/ dizinine gidip dosyayı kaldırın. Bu işlem veritabanı ve içindeki tüm verileri kalıcı olarak siler, dikkatli olun!

Navicat ile ServBay’in Dahili Redis Veritabanını Yönetmek

Redis, yüksek performanslı bir anahtar-değer (key-value) veri tabanı olup; önbellekleme, mesaj kuyrukları ve daha fazlası için sıkça kullanılır. ServBay’de Redis varsayılan olarak dahili gelir.

Veritabanına Bağlanma

1. Navicat’ı açın.
2. Sol üstteki “Bağlantı” düğmesine tıklayın, “Redis” ile yeni bağlantı oluşturun.
3. Bağlantı ayarlarında aşağıdaki bilgileri girin:
   • Bağlantı Adı: örneğin ServBay Redis
   • Ana Bilgisayar/IP Adresi: 127.0.0.1 veya localhost
   • Port: 6379
   • Şifre (Password): ServBay’de Redis genellikle şifresiz kurulu gelir. Eğer özel bir şifre tanımlamadıysanız bu alanı boş bırakabilirsiniz.
4. “Bağlantıyı Test Et” ile bağlantı bilgilerini kontrol edin.
5. Başarılı test sonrası “Tamam” diyerek bağlantıyı kaydedin.

Veri Yönetimi (Anahtar-Değer İşlemleri)

Redis anahtar-değer tabanlıdır, ilişkisel veritabanlarından (ör. MySQL) farklı şekilde yönetilir. Navicat, Redis anahtar ve değerleri için grafiksel yönetim olanağı sunar.

1. Sol listeden oluşturduğunuz ServBay Redis bağlantısını seçin.
2. Sağ görüntüde o anki Redis örneğinde bulunan tüm veritabanlarını görebilirsiniz (genelde DB 0-15 arası). Örneğin DB 0’a çift tıklayın.
3. Anahtarları Görüntüleme: Navicat, seçili veritabanındaki tüm anahtarları listeler. Üstteki arama/filtre özelliğini kullanarak belirli anahtarları hızlıca bulabilirsiniz.
4. Anahtar Ekleme: Araç çubuğundaki “Yeni Anahtar” düğmesine tıklayın. Anahtar tipi seçin (String, List, Hash, Set, Sorted Set), anahtar adı ve değerini girin. “Kaydet” ile işlemi tamamlayın.
5. Anahtar Düzenleme: Listeden bir anahtarı çift tıklayın. Anahtarın değeri, tipi ve TTL (yaşam süresi) gibi bilgileri görebilir/düzenleyebilirsiniz. Değişiklik sonrası “Kaydet” ile işlemi onaylayın.
6. Anahtar Silme: Silmek istediğiniz anahtarı seçip (çoklu seçim de yapılabilir) sağ tıklayın, “Anahtarı Sil” seçin veya araç çubuğundan “Sil” tuşuna basın. Onay penceresinde “Evet” deyin.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

• Veritabanına bağlanılamıyor, bağlantı reddedildi hatası alıyorum?
  • ServBay uygulamasının çalıştığından ve bağlantı kurmak istediğiniz veritabanı hizmetlerinin (MariaDB/MySQL, PostgreSQL, Redis) başlatılmış olduğundan emin olun (ServBay ana ekranında hizmet durumuna bakın).
  • Navicat'ta girdiğiniz bağlantı bilgilerinin doğru olup olmadığını kontrol edin – ana bilgisayar (127.0.0.1), port (MariaDB/MySQL: 3306, PostgreSQL: 5432, Redis: 6379).
  • Socket bağlantısı kullanıyorsanız dosya yolunun (/Applications/ServBay/tmp/mysql.sock veya /Applications/ServBay/tmp/.s.PGSQL.5432) doğru girildiğinden emin olun.
  • Güvenlik duvarı ayarlarınızı gözden geçirin; Navicat’in yerel portlara erişimini engellemediğinizden emin olun.
• Veritabanı kullanıcı adını ya da şifresini unuttum, ne yapmalıyım?
  • ServBay’in varsayılan veritabanı kullanıcı adını ve şifresini ServBay uygulamasının Veritabanı sekmesinde bulabilirsiniz. Lütfen doğrudan uygulamadan bu bilgileri kontrol edin.

Sonuç

Bu rehberle, Navicat’in güçlü veritabanı yönetim yetenekleriyle ServBay’in yerel geliştirme ortamındaki MariaDB/MySQL, PostgreSQL, SQLite ve Redis veritabanlarına nasıl bağlanıp yöneteceğinizi öğrenmiş olmalısınız. Navicat’in sezgisel arayüzü sayesinde veritabanı şeması tasarlamadan veri işlemlerine kadar tüm adımları daha kolay ve verimli bir şekilde yönetebilirsiniz. ServBay size sağlam ve güvenilir bir veritabanı arka planı sunarken, Navicat ise kullanıcı dostu bir yönetim paneli sağlar – bu ikili, verimli yerel veritabanı geliştirmesi için mükemmel bir ikilidir.