ServBay'de Slim Projesi Oluşturma ve Çalıştırma

Bu doküman, güçlü yerel Web geliştirme ortamı ServBay üzerinde PHP tabanlı bir Slim Framework projesini nasıl hızlıca oluşturup yapılandıracağınızı ve çalıştıracağınızı adım adım anlatır. ServBay; entegre PHP, web sunucuları (Caddy/Nginx/Apache) ve çeşitli veritabanı paketleriyle Slim geliştirmek için mükemmel bir platform sunar.

Slim Nedir?

Slim, hızlı geliştirmeyi ve basit ama işlevsel web uygulamaları ile API'ler oluşturmayı hedefleyen hafif bir PHP mikro-framework'tür. Temel yönlendirme (routing), istek ve yanıt işleme gibi temel fonksiyonlarıyla, hızla hayata geçirilmesi gereken projeler için idealdir veya daha karmaşık uygulamalar için temel olarak kullanılabilir.

Slim'in Temel Özellikleri ve Avantajları

Hafif: Slim Framework'ün çekirdek kod tabanı oldukça küçüktür, az kaynak tüketir ve hızlı başlar. Küçük-orta ölçekli uygulamalar veya mikroservisler için idealdir.
Esnek: Slim, modüler yapısıyla farklı üçüncü parti bileşen veya kütüphanelerle (şablon motorları, ORM, kimlik doğrulama paketleri vb.) kolayca entegre edilebilir. Böylece proje gereksinimlerinize en uygun araçları seçme özgürlüğü sunar.
Kullanım Kolaylığı: Basit API'si ve açık dokümantasyonu sayesinde geliştiriciler temel kavramları hızla öğrenip projesine başlayabilir.
Güçlü Routing: Birden fazla HTTP metodunu (GET, POST, PUT, DELETE gibi) ve kapsamlı routing seçeneklerini (gruplama, middleware, parametre yakalama) destekler.
Middleware Desteği: Slim’in middleware katmanı, uygulama mantığına ulaşmadan önce veya yanıt kullanıcıya gönderilmeden önce görevler (kimlik doğrulama, loglama, CORS işlemleri gibi) gerçekleştirmenizi sağlar.

Slim; RESTful API'ler, hızlı prototipleme ve bağımsız, belirli işlevlerin yönetildiği uygulamalar için idealdir.

ServBay ile Slim Projesi Oluşturma ve Çalıştırma

Bu rehber, ServBay'nin önceden yapılandırılmış PHP ortamı ve Websitesi özelliğiyle bir web sunucusunu nasıl kuracağınızı ve Slim projesini kolayca nasıl erişilebilir hale getireceğinizi gösterir.

Gereksinimler

Başlamadan önce aşağıdakileri tamamlamış olmalısınız:

ServBay'in Kurulumu ve Çalıştırılması: ServBay'ın macOS sisteminize başarıyla kurulduğundan ve uygulamanın çalıştığından emin olun.
ServBay Composer ile birlikte gelir: Composer önceden entegre olarak gelir, ayrıca kurulum gerekmez.

Slim Projesi Oluşturma

ServBay, site projelerinin tamamının /Applications/ServBay/www dizininde tutulmasını önerir. Bu, projelerin yönetimini ve yapılandırılmasını kolaylaştırır.

ServBay web kök dizinine gidin:
bash
```
cd /Applications/ServBay/www
```
1
Proje klasörü oluşturun: Slim projeniz için bir klasör yaratın.
bash
```
mkdir servbay-slim-app
```
1
Proje klasörüne geçin:
bash
```
cd servbay-slim-app
```
1
Composer ile Slim kurulumu: Composer kullanarak Slim Framework ve PSR-7 paketini yükleyin.
bash
```
composer require slim/slim "^4.0" slim/psr7 -W
```
1
Bu komut, Slim Framework ve slim/psr7 kütüphanesini projenin vendor dizinine indirir ve composer.json ile composer.lock dosyalarını oluşturur.

Slim Uygulamasını Başlatma

Giriş dosyası oluşturun: Slim projeleri genellikle isteklerin işlendiği tek bir giriş dosyasıyla çalışır (ör. public/index.php). Proje kök dizininde public klasörü ve içinde index.php dosyası oluşturun.
bash
```
mkdir public
touch public/index.php
```
1
2

Giriş dosyasını düzenleyin: public/index.php dosyasını açıp temel Slim kodunu ekleyin:

php

<?php
// Composer autoload dosyasını dahil et
require __DIR__ . '/../vendor/autoload.php';

// Gerekli PSR-7 arayüzleri ve Slim fabrika sınıfını dahil et
use Psr\Http\Message\ResponseInterface as Response;
use Psr\Http\Message\ServerRequestInterface as Request;
use Slim\Factory\AppFactory;

// Slim uygulama örneği oluştur
$app = AppFactory::create();

// Kök dizine ('/') gelen GET isteğini işleyen temel bir rota ekle
$app->get('/', function (Request $request, Response $response, $args) {
    // Yanıt gövdesine içerik yazılır
    $response->getBody()->write("Hello ServBay!");
    // Yanıt nesnesi döndürülür
    return $response;
});

// Slim uygulamasını çalıştır
$app->run();

Bu kod, kök URL’ye ( / ) gelen GET isteğini yakalayan ve "Hello ServBay!" mesajını döndüren en basit Slim uygulamasını kurar.

ServBay Websitesi Yapılandırma

Slim projenize tarayıcıdan erişmek için, ServBay üzerinde yeni bir Websitesi (eski sürümlerde "host") tanımlamanız gerekir.

ServBay uygulamasını açın.
Websitesi (Websites) modülüne gidin.
Yeni bir websitesi ekleyin.
Proje bilgilerine göre aşağıdaki alanları doldurun:
- Ad (Name): My First Slim Dev Site (veya tercih ettiğiniz başka bir ad)
- Alan Adı (Domain): servbay-slim-test.local (Yerel geliştirme için .local veya .test uzantısı önerilir)
- Website Türü (Website Type): PHP
- PHP Sürümü (PHP Version): Kullanmak istediğiniz PHP sürümünü seçin (ör. 8.3)
- Web kök dizini (Document Root): Gözat butonunu tıklayın ve projenizdeki public klasörünü (/Applications/ServBay/www/servbay-slim-app/public) seçin. Çünkü Slim'in giriş dosyası index.php burada yer alır ve web sunucusu bu dizine yönlendirilmelidir.
Yapılandırmayı kaydedin. ServBay, web sunucusu yapılandırmasını otomatik olarak günceller ve uygulamaya alır.

Ayrıntılı adımlar için bkz: İlk Websitesini Ekleme.

Slim Sitenize Erişim

Kurulum tamamlandıktan sonra tarayıcınızda https://servbay-slim-test.local adresine gidin.

Her şey doğru ise, tarayıcıda Hello ServBay! metni görünecektir. Bu, Slim projenizin ServBay web sunucusu ile doğru şekilde çalıştığını onaylar.

Veritabanı Entegrasyonu Örneği

Slim Framework doğrudan bir veritabanı soyutlama katmanı sunmaz fakat farklı PHP veritabanı paketleriyle kolayca çalışır. Burada Laravel’in Eloquent ORM'ı (illuminate/database bileşeni) ile MySQL ve PostgreSQL bağlantısı, ayrıca Memcached ve Redis entegrasyonu örneklenmektedir.

Gereksinimler: Veritabanı Oluşturma ve Migration Çalıştırma

Veritabanı entegrasyonundan önce, ServBay üzerinde ilgili veritabanını oluşturmalı ve uygulamanız için gerekli tabloları hazırlamalısınız.

Veritabanı oluşturun:
- ServBay arayüzünde kullanmak istediğiniz veritabanı paketine (ör. MySQL veya PostgreSQL) gidin.
- ServBay’in sunduğu phpMyAdmin (MySQL/MariaDB için), pgAdmin (PostgreSQL) veya komut satırını kullanarak örneğin servbay_slim_app adında yeni bir veritabanı oluşturun.
- ServBay’in varsayılan root (ana) kullanıcı şifresi genellikle password olur. Bu bilgiyi ServBay ekranında görebilir veya değiştirebilirsiniz.

Phinx’i yükleyin ve yapılandırın (veritabanı migration aracı): Phinx, veritabanı şema değişikliklerini yönetmeye yardımcı popüler bir PHP migration aracıdır.

Slim proje kökünüzde /Applications/ServBay/www/servbay-slim-app Composer ile Phinx kurulumunu yapın:
bash
```
composer require robmorgan/phinx
```
1

Phinx yapılandırmasını başlatın:

bash

vendor/bin/phinx init

Bu, proje klasörüne bir phinx.yml dosyası oluşturur. Bu dosyayı düzenleyip, veritabanı bağlantı bilgilerinizi örnekte olduğu gibi yazın:

yaml

paths:
    migrations: '%%PHINX_CONFIG_DIR%%/db/migrations'
    seeds: '%%PHINX_CONFIG_DIR%%/db/seeds'

environments:
    default_migration_table: phinxlog
    default_environment: development # veya kendi ortam adınız

    development: # Veritabanı tipine göre düzenleyin
        adapter: mysql # veya pgsql
        host: 127.0.0.1
        name: servbay_slim_app # Oluşturduğunuz veritabanı adı
        user: root
        pass: password # Veritabanı şifresi
        port: 3306 # MySQL için, PostgreSQL için 5432
        charset: utf8mb4 # MySQL için önerilir
        collation: utf8mb4_unicode_ci # MySQL için önerilir

version_order: creation

Migration dosyası oluşturun: Phinx komutuyla yeni bir migration oluşturun.

bash

vendor/bin/phinx create CreateUsersTable

db/migrations klasöründe yeni bir PHP dosyası oluşacaktır. Dosyada users tablosunu tanımlamak için change() metodunu aşağıdaki gibi düzenleyin:

php

<?php

declare(strict_types=1);

use Phinx\Migration\AbstractMigration;

final class CreateUsersTable extends AbstractMigration
{
    /**
     * Change Method.
     *
     * Write your reversible migrations using this method.
     *
     * More information on writing migrations is available here:
     * https://book.cakephp.org/phinx/0/en/migrations.html#the-change-method
     *
     * Remember to call "create()" or "update()" and NOT "save()" when working
     * with the Table class.
     */
    public function change(): void
    {
        $table = $this->table('users');
        $table->addColumn('name', 'string')
              ->addColumn('email', 'string', ['unique' => true])
              ->addTimestamps() // created_at ve updated_at alanları eklenir
              ->create();
    }
}

Migration’ı çalıştırın: Proje kökünde aşağıdaki komut ile migration’ı çalıştırıp users tablosunu veritabanında oluşturun.
bash
```
vendor/bin/phinx migrate
```
1
Önemli: Aşağıdaki veritabanı örnek kodlarını çalıştırmadan önce burada anlatılan veritabanı ve migration işlemlerinin tamamlandığından emin olun.

illuminate/database Bileşeni Kullanımı

Laravel’in veritabanı bileşeni (illuminate/database) ORM/sorgu oluşturucu olarak kullanılacaktır.

illuminate/database kurulumu: Proje kökünde paketi yükleyin.
bash
```
composer require illuminate/database
```
1

public/index.php'da veritabanı bağlantısının başlatılması: require __DIR__ . '/../vendor/autoload.php'; satırından hemen sonra, $app = AppFactory::create(); satırından önce şu kodu ekleyin:

php

// ... diğer require ve use satırları ...

use Illuminate\Database\Capsule\Manager as Capsule; // Capsule yöneticisini dahil et

// Eloquent ORM'i başlat
$capsule = new Capsule;

// Veritabanı bağlantı ayarlarını ekle (kendi veritabanınıza göre driver ve diğer ayarları düzenleyin)
$capsule->addConnection([
    'driver' => 'mysql', // veya 'pgsql'
    'host' => '127.0.0.1',
    'database' => 'servbay_slim_app', // Veritabanı adı
    'username' => 'root', // Veritabanı kullanıcı adı
    'password' => 'password', // Şifre
    'charset' => 'utf8mb4', // MySQL için önerilir
    'collation' => 'utf8mb4_unicode_ci', // MySQL için önerilir
    'prefix' => '',
    // PostgreSQL için schema da eklenebilir:
    // 'schema' => 'public',
]);

// Global erişimi ayarla
$capsule->setAsGlobal();

// Eloquent'i başlat
$capsule->bootEloquent();

// ... Slim uygulama örneği oluşturma ($app = AppFactory::create();) ...

MySQL Örneği

Varsayalım ki, ServBay üzerinde MySQL paketini başlattınız, servbay_slim_app adında bir veritabanı oluşturdunuz ve Phinx ile users tablosunu eklediniz.

public/index.php dosyanıza, $app->run(); öncesinde aşağıdaki rotaları ekleyin:

php

// ... Başlangıç kodları ve '/' rotası ...

use Illuminate\Database\Capsule\Manager as Capsule; // Eklediğinizden emin olun

// Kullanıcı ekleme rotası
$app->get('/mysql-add-user', function (Request $request, Response $response, $args) {
    try {
        Capsule::table('users')->insert([
            'name' => 'ServBay Demo User',
            'email' => 'servbay-demo-' . time() . '@servbay.test', // Eşsiz eposta için time()
            'created_at' => date('Y-m-d H:i:s'),
            'updated_at' => date('Y-m-d H:i:s'),
        ]);
        $response->getBody()->write('User added to MySQL');
    } catch (\Exception $e) {
        $response->getBody()->write('Error adding user: ' . $e->getMessage());
        $response = $response->withStatus(500); // Hata kodu gönder
    }
    return $response;
});

// Kullanıcıları getiren rota
$app->get('/mysql-get-users', function (Request $request, Response $response, $args) {
    try {
        $users = Capsule::table('users')->get();
        $response->getBody()->write($users->toJson()); // Sonucu JSON olarak döndür
        $response = $response->withHeader('Content-Type', 'application/json'); // Content-Type ayarla
    } catch (\Exception $e) {
         $response->getBody()->write('Error fetching users: ' . $e->getMessage());
         $response = $response->withStatus(500);
    }
    return $response;
});

// ... $app->run();

Erişim:

https://servbay-slim-test.local/mysql-add-user — Yeni bir kullanıcı ekler.
https://servbay-slim-test.local/mysql-get-users — Tüm kullanıcıları JSON olarak gösterir.

PostgreSQL Örneği

ServBay’de PostgreSQL paketini başlattığınızı, servbay_slim_app veritabanını oluşturduğunuzu ve Phinx migrasyonunu uyguladığınızı varsayalım (adapter ve port ayarlarının pgsql ve 5432 olduğuna dikkat edin).

public/index.php dosyanızdaki veritabanı bağlantısını aşağıdaki gibi uyarlayın:

php

$capsule->addConnection([
    'driver' => 'pgsql', // PostgreSQL için
    'host' => '127.0.0.1',
    'database' => 'servbay_slim_app',
    'username' => 'root',
    'password' => 'password',
    'charset' => 'utf8', // PostgreSQL için genelde utf8
    'prefix' => '',
    'schema' => 'public', // PostgreSQL'de şema belirtin
]);
// ... Diğer Eloquent ayarları aynı kalır ...

$app->run(); öncesinde aşağıdaki rotaları ekleyin:

php

// ... Başlangıç kodları ve '/' rotası ...
// ... MySQL rotaları (istenirse) ...

use Illuminate\Database\Capsule\Manager as Capsule; // Eklediğinizden emin olun

// Kullanıcı ekleme rotası
$app->get('/pgsql-add-user', function (Request $request, Response $response, $args) {
    try {
        Capsule::table('users')->insert([
            'name' => 'ServBay PG Demo User',
            'email' => 'servbay-pg-demo-' . time() . '@servbay.test', // Eşsiz eposta için time()
            'created_at' => date('Y-m-d H:i:s'),
            'updated_at' => date('Y-m-d H:i:s'),
        ]);
        $response->getBody()->write('User added to PostgreSQL');
    } catch (\Exception $e) {
        $response->getBody()->write('Error adding user: ' . $e->getMessage());
        $response = $response->withStatus(500);
    }
    return $response;
});

// Kullanıcıları getiren rota
$app->get('/pgsql-get-users', function (Request $request, Response $response, $args) {
    try {
        $users = Capsule::table('users')->get();
        $response->getBody()->write($users->toJson());
        $response = $response->withHeader('Content-Type', 'application/json');
    } catch (\Exception $e) {
         $response->getBody()->write('Error fetching users: ' . $e->getMessage());
         $response = $response->withStatus(500);
    }
    return $response;
});

// ... $app->run();

Erişim:

https://servbay-slim-test.local/pgsql-add-user — PostgreSQL'e yeni kullanıcı ekler.
https://servbay-slim-test.local/pgsql-get-users — Kullanıcı listesini JSON olarak sunar.

Memcached Örneği

ServBay, Memcached paketi ve PHP'nin ext-memcached eklentisiyle birlikte gelir. Etkileşim için sadece bir PHP istemci kütüphanesi kurmanız gerekir. Burada memcached/memcached kullanacağız.

Memcached istemci kütüphanesini yükleyin:
bash
```
composer require memcached/memcached
```
1

public/index.php'da Memcached rotası ekleyin: $app->run(); öncesinde aşağıdaki rotayı ekleyin:

php

// ... Başlangıç kodları ve veritabanı rotaları ...

// Memcached kullanımı için rota
$app->get('/memcached-example', function (Request $request, Response $response, $args) {
    // Memcached istemcisi oluştur
    $memcached = new Memcached();
    // Memcached sunucusu ekle (ServBay varsayılan: 127.0.0.1:11211)
    $memcached->addServer('127.0.0.1', 11211);

    $cacheKey = 'my_servbay_cache_key';
    // Önbellekten veri çek
    $cachedData = $memcached->get($cacheKey);

    if ($cachedData === false) {
        // Önbellekte yoksa veri oluştur ve önbelleğe kaydet
        $cachedData = 'Hello Memcached from ServBay! This was not cached.';
        // 60 saniyelik ttl ile kaydet
        $memcached->set($cacheKey, $cachedData, 60);
        $response->getBody()->write($cachedData);
    } else {
        // Önbellekte varsa doğrudan gönder
        $response->getBody()->write('Hello Memcached from ServBay! This was served from cache.');
    }

    return $response;
});

// ... $app->run();

Erişim:https://servbay-slim-test.local/memcached-example adresine ilk gittiğinizde "This was not cached." göreceksiniz. Sonraki (cache süresi boyunca) ziyaretlerde "This was served from cache." mesajı görünür.

Redis Örneği

ServBay, Redis paketi ve PHP'nin ext-redis eklentisi ile entegre gelir. Sadece bir PHP istemci kütüphanesi eklemeniz yeterli. predis/predis paketini kullanacağız.

Redis istemci kütüphanesini yükleyin:
bash
```
composer require predis/predis
```
1

public/index.php'da Redis rotası ekleyin: $app->run(); öncesinde aşağıdaki rotayı ekleyin:

php

// ... Başlangıç kodları ve veritabanı rotaları ...
// ... Memcached rotası (varsa) ...

use Predis\Client as RedisClient; // Predis istemcisi sınıfını dahil et

// Redis kullanımı için rota
$app->get('/redis-example', function (Request $request, Response $response, $args) {
    try {
        // Redis istemci örneği oluştur (ServBay varsayılan: 127.0.0.1:6379)
        $redis = new RedisClient([
            'scheme' => 'tcp',
            'host' => '127.0.0.1',
            'port' => 6379,
        ]);

        $cacheKey = 'my_servbay_redis_cache_key';
        // Önbellekten veri çek
        $cachedData = $redis->get($cacheKey);

        if ($cachedData === null) {
            // Önbellekte yoksa veri oluştur ve kaydet
            $cachedData = 'Hello Redis from ServBay! This was not cached.';
            // 60 saniyelik ömürle kaydet
            $redis->setex($cacheKey, 60, $cachedData); // SETEX key seconds value
            $response->getBody()->write($cachedData);
        } else {
            // Önbellekte varsa doğrudan gönder
            $response->getBody()->write('Hello Redis from ServBay! This was served from cache.');
        }
    } catch (\Exception $e) {
        // Bağlantı veya işlem istisnası yakala
        $response->getBody()->write('Error connecting to Redis or performing operation: ' . $e->getMessage());
        $response = $response->withStatus(500);
    }

    return $response;
});

// ... $app->run();

Erişim:https://servbay-slim-test.local/redis-example adresine ilk gidişte "This was not cached." mesajı görünür. Cache süresi dolana kadar sonraki ziyaretlerde "This was served from cache." uyarısı çıkar.

Sonuç

Bu adımlarla birlikte, ServBay yerel geliştirme ortamında bir Slim Framework projesi oluşturup, ServBay’in Websitesi özelliği ile bu projeyi barındırıp erişilebilir kıldınız. Ayrıca ServBay’in sunduğu çeşitli paketleri (MySQL, PostgreSQL, Memcached, Redis) ve uygun PHP eklentilerini kullanarak Slim uygulamanıza veritabanı ve önbellek entegre etmeyi öğrendiniz. ServBay, yerel geliştirme ortamı kurulumunu ve yönetimini büyük ölçüde kolaylaştırarak, Slim uygulamanızın geliştirilmesine tam odaklanmanıza imkân tanır.

ServBay'de Slim Projesi Oluşturma ve Çalıştırma ​

Slim Nedir? ​

Slim'in Temel Özellikleri ve Avantajları ​

ServBay ile Slim Projesi Oluşturma ve Çalıştırma ​

Gereksinimler ​

Slim Projesi Oluşturma ​

Slim Uygulamasını Başlatma ​

ServBay Websitesi Yapılandırma ​

Slim Sitenize Erişim ​

Veritabanı Entegrasyonu Örneği ​

Gereksinimler: Veritabanı Oluşturma ve Migration Çalıştırma ​

illuminate/database Bileşeni Kullanımı ​

MySQL Örneği ​

PostgreSQL Örneği ​

Memcached Örneği ​

Redis Örneği ​

Sonuç ​