ServBay Ortamında Contao CMS Kurulumu ve Yapılandırması

Contao, orta ve küçük ölçekli işletme web siteleri, portallar veya karmaşık web uygulamaları oluşturmak için özellikle uygun olan güçlü ve açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemidir (CMS). Bu rehberde, kullanımı kolay ServBay macOS yerel web geliştirme ortamında Contao'nun nasıl kurulup yapılandırılacağını detaylı olarak anlatacağız. Böylece, Contao projelerinize hızlıca başlayabilirsiniz.

ServBay; PHP, Composer, veritabanı servisleri (MySQL/MariaDB, PostgreSQL gibi) ve web sunucuları (Caddy, Nginx, Apache gibi) dahil olmak üzere ihtiyaç duyulan tüm ortamları bir arada sunar. Bu sayede yerel geliştirme ortamının kurulumunu son derece basitleştirir. ServBay sayesinde Contao'nun gereksinim duyduğu tüm bağımlılıkları kolayca karşılayabilirsiniz.

Contao Nedir?

Contao, PHP tabanlı açık kaynaklı bir içerik yönetim sistemi (CMS) olup, kullanıcı dostu arayüzü, esnekliği ve güçlü yönetici paneliyle tanınır. Hassas yetki yönetimi, sürüm kontrolü, çoklu dil desteği, duyarlı görsel işleme ve modüler mimari gibi zengin özellikler sunar. Bu modüler yapı sayesinde, eklentilerle kolayca yeni fonksiyonlar eklenebilir. Contao'nun temel felsefesi, geliştiricilere ve tasarımcılara sıfırdan başlamak zorunda kalmadan özelleştirilebilir web siteleri inşa etmeleri için sağlam bir altyapı sunmaktır.

Ön Koşullar

Contao kurulumuna başlamadan önce aşağıdaki koşulların sağlandığından emin olun:

1. ServBay yüklü ve çalışır durumda: macOS üzerinde ServBay'in kurulu olması gerekir. ServBay'in çalıştığından ve ihtiyaç duyulan PHP sürümünün (Contao'nun önerilen PHP sürümünü Contao resmi dokümantasyonu üzerinden kontrol edebilirsiniz) ile veritabanı servislerinin (MySQL veya MariaDB gibi) etkin olduğundan emin olun.
2. Composer: ServBay, Composer'ı varsayılan olarak entegre şekilde sunar. Ayrı bir kurulum yapmanız gerekmez.
3. Terminal erişimi: Composer komutlarını çalıştırmak için terminal kullanmanız gerekmektedir.

Contao Kurulum Adımları

Bu bölümde, ServBay ortamında Contao'nun detaylı kurulum ve yapılandırma sürecini adım adım bulacaksınız.

Adım 1: Proje Dizini Oluşturun

Öncelikle ServBay'in varsayılan web sitesi kök dizinine (/Applications/ServBay/www) gidin ve Contao projeniz için yeni bir alt klasör oluşturun.

cd /Applications/ServBay/www
mkdir servbay-contao-app
cd servbay-contao-app

Contao kurulumunu servbay-contao-app dizini altına gerçekleştireceğiz.

Adım 2: Composer ile Contao Projesi Oluşturun

Contao, Composer ile kurulum ve yönetimi önermektedir. ServBay Composer'ı zaten entegre ettiği için, proje dizininde aşağıdaki komutu çalıştırarak Contao projesini başlatabilirsiniz:

composer create-project contao/managed-edition .

Bu komut, Contao Managed Edition'ın en güncel sürümünü ve tüm bağımlılıklarını o anki dizine (.) indirecektir. Hızınızın internet bağlantınıza göre değişkenlik göstereceğini unutmayın.

Contao Managed Edition Nedir?: contao/managed-edition, Contao çekirdeği ve önerilen bağımlılıkları içeren resmi bir dağıtımdır. Standart bir proje yapısıyla gelir. Bu sürüm kullanıldığında, sitenizin kök dizini projenin altındaki web klasörü olacaktır.

Adım 3: Veritabanı ve Kullanıcı Oluşturun

Contao, içerik ve konfigürasyon bilgilerini depolamak için bir veritabanına ihtiyaç duyar. ServBay, phpMyAdmin veya Adminer gibi kullanışlı veritabanı yönetim araçları sunar. Burada phpMyAdmin'i örnek olarak kullanıyoruz:

1. ServBay ile gelen phpMyAdmin aracını açın

   ServBay'in yerel adresi olan https://servbay.host/ adresini tarayıcıda açın. Ardından sayfadaki phpMyAdmin bağlantısına tıklayın.

2. Veritabanı Kullanıcısı Oluşturun

   Daha güvenli bir yapı için Contao uygulamanız için özel bir veritabanı kullanıcısı oluşturmanızı öneririz.

   a. Kullanıcı Hesapları Sayfasına Gidin

   phpMyAdmin ana menüsünde üstte yer alan "Kullanıcı Hesapları" sekmesine tıklayın.
   

   b. Yeni Kullanıcı Ekle

   "Kullanıcı Hesabı Ekle" sekmesine tıklayın ve aşağıdaki bilgileri doldurun:
   
   *   **Kullanıcı Adı:** Contao veritabanı bağlantısı için kullanmak istediğiniz kullanıcı adını girin, örn: `contao_user`.
   *   **Ana Bilgisayar:** `localhost` seçin. Böylece kullanıcı yalnızca yerel bağlantı kurabilir ve güvenlik artar.
   *   **Şifre:** **Güçlü bir şifre** girin. Örnek olarak basit bir parola (`password123`) kullanmayın. Gerçek ortamda, karmaşık bir parola oluşturmak için parola yöneticisi kullanın.
   *   **Tekrar girin:** Şifrenizi tekrar girin.
   
   "Veritabanı oluştur ve tüm hakları ver" kısmında, genellikle "Kullanıcı adı ile aynı adı taşıyan veritabanı oluştur ve tüm hakları ata" seçeneğini işaretleyebilirsiniz. Bu, otomatik olarak `contao_user` isminde bir veritabanı oluşturup, tüm yetkileri yeni kullanıcıya verir.
   
   *   "Tüm hakları ver" seçeneğini işaretlemeyi unutmayın.
   *   Sayfanın altındaki "Git" veya "Yürüt" düğmesine tıklayarak kullanıcı ve veritabanı oluşturma işlemini tamamlayın.
   

Adım 4: ServBay'de Site Konfigürasyonu

Şimdi, yeni oluşturduğunuz Contao projesini işaret edecek şekilde ServBay'de bir web sitesi ayarı yapmamız gerekecek.

1. ServBay Uygulamasını Açın ve Yeni Site Ekleyin

   ServBay ana ekranını açın. Sol kenar çubuğundaki "Siteler" sekmesine tıklayın ve "Ekle" butonuyla yeni bir site konfigürasyonu oluşturun.

2. Site Konfigürasyon Bilgilerini Doldurun

   • Ad: Tanımlayıcı bir isim verin, örneğin My Contao Site.
   • Alan Adı: Yerel geliştirme için bir alan adı belirleyin. .local veya .servbay.demo uzantılarını kullanmak tavsiye edilir. Örneğin: servbay-contao.local. ServBay bu alan adını otomatik olarak yerel sisteme yönlendirecektir.
   • Site Türü: PHP olarak seçin.
   • PHP Sürümü: Contao'nun gereksinimlerine uygun PHP sürümünü seçin. Uyumlu sürüm için Contao dokümantasyonunu kontrol edin.
   • Site Kök Dizini: Çok önemli bir adım! Composer ile kurulum yapılan contao/managed-edition projelerinde, yayınlanacak dosyalar ve index.php dosyası proje altındaki web klasöründe bulunur. Dolayısıyla buraya tam yolu girmeniz gerekir: /Applications/ServBay/www/servbay-contao-app/web.

3. Ayarları Kaydedin

   Tüm bilgileri girdikten sonra, pencerenin altındaki "Kaydet" tuşuna basın. ServBay yeni site ayarınızı uygulayacaktır.

Adım 5: Contao Web Yükleyici'yi Çalıştırın

Siteyi yapılandırdıktan sonra, tarayıcı üzerinden alan adınızla Contao'nun web yükleyicisini başlatabilirsiniz.

1. Kurulum Sayfasını Ziyaret Edin

   Web tarayıcınızda, oluşturduğunuz alan adı ve sonuna /contao/install ekleyerek ziyaret edin. Örneğin: https://servbay-contao.local/contao/install.

   Her şey doğru yapılandırıldıysa, Contao'nun yükleme ekranını göreceksiniz.

2. Veritabanı Bilgilerini Girin

   Kurulum sırasında veritabanı bağlantı bilgileri girmeniz istenecek. Adım 3'te oluşturduğunuz veritabanı kullanıcı bilgilerini girin:

   • Veritabanı Sunucusu: localhost
   • Veritabanı Adı: contao_user (Eğer kullanıcınızla aynı ismi verdiyseniz)
   • Kullanıcı Adı: contao_user
   • Şifre: Adım 3'te belirlediğiniz şifreyi girin.

3. Yönetici Hesabı Bilgilerini Girin

   Ekrandaki talimatlara göre Contao yönetici kullanıcı adı, şifre ve e-posta adresi gibi bilgilerini ayarlayın. Güçlü ve tahmin edilmesi zor bir şifre oluşturmayı unutmayın.

4. Kurulumu Tamamlayın

   Yükleyicinin yönlendirdiği şekilde devam edin. Genellikle veritabanı tabloları kurulumu gibi bazı adımlar kalacaktır. İlgili düğmelere ("Kur" veya "Tamamla" gibi) tıklayarak işlemi tamamlayın.

Adım 6: Kurulumu Doğrulama ve Yönetici Arayüzüne Giriş

Kurulum tamamlandıktan sonra, Contao'nun başarıyla çalışıp çalışmadığını doğrulayabilir ve yönetici paneline giriş yapabilirsiniz.

1. Site Anasayfasını Ziyaret Edin

   Tarayıcınızda belirlediğiniz alan adını (https://servbay-contao.local/ gibi) ziyaret edin. Contao'nun varsayılan karşılama ekranı ya da boş bir sayfa göreceksiniz (varsayılan ayarlarına bağlı). Bu, web sunucunuzun doğru yapılandırıldığını ve Contao'nun ön yüzüne ulaşıldığını gösterir.

2. Contao Yönetici Panelini Ziyaret Edin

   Yönetici paneline erişmek için genellikle https://servbay-contao.local/contao adresini ziyaret edin.

   Adım 5'te belirlediğiniz yönetici kullanıcı adı ve şifresiyle giriş yapın. Başarılı bir giriş yaptıysanız, Contao'nun yönetim arayüzüne erişip içerik oluşturmaya, eklentiler kurmaya ve site ayarlarını yapılandırmaya başlayabilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

S: https://servbay-contao.local/ veya https://servbay-contao.local/contao/install adresinde hata alıyorum, ne yapmalıyım?

C:

• ServBay'in çalıştığından emin olun: ServBay uygulamasının, ilgili PHP sürümünün ve web sunucusunun (Caddy veya Nginx) çalıştığını kontrol edin.
• Site yapılandırmanızı kontrol edin: ServBay'de oluşturduğunuz site yapılandırmasının doğru olduğundan (özellikle alan adı, site türü, PHP sürümü ve site kök dizini) emin olun. contao/managed-edition projesinde site kök dizininin proje altındaki web klasörü olduğuna dikkat edin.
• Alan adı yönlendirmesini kontrol edin: ServBay .local uzantılı alan adlarını otomatik olarak yönetir. Farklı bir uzantı kullandıysanız veya sorun yaşıyorsanız, ServBay'i yeniden başlatmayı ya da sistem hosts dosyasını kontrol etmeyi deneyebilirsiniz (genellikle gerekmez).
• Web sunucu loglarını inceleyin: ServBay'in sunduğu web sunucusu günlüklerine (Caddy veya Nginx) bakarak daha detaylı hata tespit edebilirsiniz.

S: Veritabanı bağlantısı başarısız oldu, ne yapmalıyım?

C:

• Veritabanı servisinin çalıştığından emin olun: ServBay içindeki MySQL/MariaDB veya PostgreSQL servislerinin açık olduğuna bakın.
• Veritabanı bilgilerinin doğru olduğundan emin olun: Contao kurulumunda girdiğiniz veritabanı sunucusu (localhost), veritabanı adı, kullanıcı adı ve şifre bilgilerinin phpMyAdmin'de oluşturduklarınızla tam olarak eşleştiğini kontrol edin.
• Veritabanı kullanıcı izinlerini denetleyin: Oluşturduğunuz kullanıcının veritabanı üzerinde gerekli tüm yetkilere sahip olduğundan emin olun.

S: Kurulum sırasında izin (permission) hataları alıyorum, nasıl çözerim?

C: Contao kurulumunun bazı dizinler üzerinde yazma iznine ihtiyacı vardır. ServBay'in varsayılan ayarları çoğu durumda yeterli olur, ancak sorun yaşarsanız terminalde aşağıdaki izinleri verebilirsiniz:

cd /Applications/ServBay/www/servbay-contao-app
sudo chown -R your_username:staff . # your_username kısmını kendi macOS kullanıcı adınızla değiştirin
sudo chmod -R 755 .
sudo chmod -R 777 var/ cache/ system/config/ # Contao'nun bu klasörlere yazabilmesi gerekebilir

chmod 777 kullanımı üretim ortamlarında güvensizdir, fakat yerel geliştirme ortamlarında izin sorunları için geçici olarak kullanılabilir.

Sonuç

Bu rehberdeki adımları takip ederek, ServBay yerel geliştirme ortamında Contao CMS'yi başarıyla kurup yapılandırmış olmalısınız. ServBay'in entegre yapısı, Composer bağımlılık yönetimi, veritabanı kurulumu ve web sunucusu ayarlarını kolaylaştırarak, odak noktanızın Contao geliştirmesi olmasını sağlar. Artık Contao yönetici panelinde içerik üretebilir, sayfa tasarımları yapabilir, eklenti ve tema kurarak web sitenizi inşa etmeye başlayabilirsiniz.

Contao'nun daha fazla kullanım detayı ve fonksiyonu hakkında bilgi edinmek için Contao resmi dokümantasyonunu ziyaret edebilirsiniz.